Zamek Hochbergów w Pszczynie

W skrócie - Spis treści, Informacje Pokaż

Zamek Hochbergów to wspaniały pomysł na weekend i najważniejsza pozycja do zwiedzania Pszczyny. Pałac jest chętnie odwiedzany przez turystów, świadczy o tym frekwencja odwiedzających Muzeum Zamkowe (zobacz). Samo zwiedzanie zajmuje około 2 godziny, można to zrobić indywidualnie, lecz jeśli ktoś chce się dowiedzieć więcej o historii tego miejsca, lepiej wybrać opcję z przewodnikiem. Zwiedzanie z przewodnikiem trwa godzinę w przypadku zwiedzania wnętrz, lub dwie godziny w przypadku zwiedzania wnętrz i pozostałych wystaw.
Muzeum zamkowe w Pszczynie powstało w roku 1946, wcześniej była to siedziba magnatów. Wszystko tu wygląda jak za czasów panowania rodziny Hochbergow. Zamek miał dużo szczęścia w czasach działań wojennych, zachowało się około 80 % oryginalnego wyposażenia wnętrz z przełomu XIX/XX w. Należy do nielicznych muzeów w tej części Europy które zachowało historyczne bogate wyposażenie. Muzeum było wielokrotnie nagradzane i wyróżniane, a misją muzeum jest (tak piszą na stronie internetowej) „Odpowiedzialność za historyczne i kulturowe dziedzictwo, jakim jest architektura i wyposażenie Zamku Pszczyńskiego deklarują najwyższą jakość swojej pracy poprzez dbałość o powierzoną spuściznę.” I trzeba przyznać że tak jest, widać to na każdym kroku.
Jeśli ktoś już zaplanuje swoja wizytę odwiedźcie proszę wcześniej stronę internetową zamku, aby sprawdzić, ceny biletów wstępu, informacje o wystawach stałych lub czasowych, godziny otwarcia – są dni kiedy muzeum jest zamknięte.

Więcej informacji na stronie internetowej Muzeum Zamkowe w Pszczynie

Ciekawostka: W Zamku w Pszczynie zachowało się oryginalne wyposażenie i meble, które sprawiają, że jest on obecnie jednym z najcenniejszych zabytków architektury rezydencjonalnej w Polsce.

Wnętrza zamku

Apartament cesarski

Sypialnia Cesarza

Sala lustrzana

Sala Lustrzana

Pokój gościnny

Łazienka w apartamencie gościnnym

Apartament księżnej Daisy

Salon narożny

Salon wielki nazywany muzycznym

Biblioteka

Apartamenty i pokoje w zamku w Pszczynie

Historia

Udokumentowane początki zamku pszczyńskiego sięgają I połowy XV wieku. W czasach Heleny Korybutówny (1424-1449) zamek gotycki był potężną budowlą czworoboczną, składającą się z dwóch budynków z wieżami, połączonych murami. Całość chroniły wał ziemny i fosa. Na przełomie XV/XVI w. władał książę cieszyński Kazimierz II, a po nim węgierscy Turzonowie.
W roku 1548 państwo pszczyńskie po raz kolejny zmienia właściciela – zostaje nim biskup wrocławski Baltazar Promnitz, który w czasach Reformacji rezydował w Nysie. Lata panowania Promnitzów (1548-1765) to okres przekształcania gotyckiej budowli obronnej w reprezentacyjną rezydencję renesansową, a po roku 1737 w pałac barokowy.
Kolejni właściciele Pszczyny (w latach 1765-1846), książęta Anhalt-Köthen-Pless, przekształcili zwierzyniec w park i wznieśli kolejne budowle. Po wygaśnięciu książęcej linii Anhaltów Köthen-Pless, dobra przejął Hans Heinrich X, hrabia von Hochberg z Książa na Dolnym Śląsku. Po Hansie Heinrichu X dobra przejął jego syn Hans Heinrich XI (1833-1907). On też najdłużej panował na zamku bo aż 52 lata. W latach 1870-1876 dokonał ostatniej przebudowy. Po śmierci „starego księcia” dobra pszczyńskie przejął książę Hans Heinrich XV (1861-1938). Jego żoną była słynna z urody Angielka, nazywana Daisy (1873-1943). Po ślubie w Londynie przyjechała do Pszczyny.
W latach 1914-1917 zamek pszczyński odegrał znaczącą rolę, będąc cesarską Główną Kwaterą i siedzibą sztabu wojsk niemieckich. Po plebiscycie w roku 1922 Pszczynę włączono do odrodzonego Państwa Polskiego. W 1936 r. powstała w parku nowa nekropolia. Znajdują się tam groby najmłodszego syna Daisy – hrabiego Bolko (ojca obecnego księcia von Pless) – i samego księcia Hansa Heinricha XV. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Pszczyny w lutym 1945 roku w zamku umieszczono szpital, jednak sam zamek jak i jego wyposażenie, w tym olbrzymie kryształowe lustra, ocalały. 9 maja 1946 r. zamek otwarto dla publiczności. Początki były skromne – ekspozycja znalazła swoje miejsce jedynie w kilku pomieszczeniach I piętra, gromadząc w nich zabytkowe przedmioty sztuki zdobniczej, zachowane z czasów panowania rodziny Hochberg.

Źródło: Muzeum Zamkowe w Pszczynie

Ciekawostka: Księżna Daisy uważana jest za jedną z najpiękniejszych kobiet swojej epoki. Na rynku w Pszczynie, niedaleko wejścia do zamku, znajduje się jej ławeczka i posąg; liczne jej portrety i fotografie znajdują się też na samym zamku.

Hol na parterze

Sufit nad schodami paradnymi

Pierwsze piętro

Salon wielki

Biblioteka

Pomieszczenia

Sala Lustrzana
Zajmuje wysokość dwóch kondygnacji. Powstała w latach siedemdziesiątych XIX w. jej nazwa pochodzi od dwóch wielkich luster, każde o powierzchni 14 m2 umieszczonych na ścianie wschodniej i zachodniej. Dawniej wnętrze to pełniło funkcje jadalni. Dziś przypomina o tym marmurowy bufet zajmujący miejsce przy ścianie wschodniej na którym obecnie stoją popiersia.
Łazienka w apartamencie gościnnym
Pełniła również funkcję garderoby dlatego całą ścianę południową zajmuje biała szafa z lustrami na drzwiach.
Sypialnia Żółta
Wchodzi w skład apartamentu gościnnego, swój obecny kształt uzyskała na początku XX w. pierwotnie komnata pełniła funkcję sypialni księżnej Marii Von Hochberg.
Salon Wielki
Znajduje się na osi Zamku był miejscem oficjalnym recepcji gości, dawniej zwano go salonem muzycznym.
Biblioteka
Ściany komnaty pokrywa boazeria wykonana z drewna orzechowego. W dwóch oszklonych szafkach znajduje się niewielki księgozbiór.
Salon Narożny
Wnętrze pełniło funkcje męskiego salonu, dawniej znajdował się tu pokój bilardowy. W salonie można również zobaczyć cenną porcelanę.
Sypialnia Cesarza
W centralnym miejscu sypialni znajduje się złocone łoże z baldachimem z początku XX w.

Ciekawostka: W 1995 Zamek Pszczyński otrzymał brązowy medal organizacji Europa Nostra z siedzibą w Hadze za pieczołowite odtworzenie wnętrz zamku z ich wyposażeniem, oparte na wnikliwych historycznych badaniach.

Wyposażenie w pomieszczeniach

Ciekawostka: Park pszczyński nazywany angielskim, uznawany jest za najpiękniejszy na Górnym Śląsku.

Dziedziniec zamku

Brama Wybrańców – znany też jako budynek Warty wzniesiony został w 1687 roku. Jeden z najstarszych zabytków Pszczyny, i najstarszy budynek zespołu pałacowego zachowany w niezmienionym kształcie. Nad bramą wjazdową znajdują się herby fundatorów. Budynek służył straży pałacowej zwanej wybrańcami. Strażników wybierano z grupy kandydatów umiejących posługiwać się bronią. Pochodzili oni z Pszczyny lub jej najbliższych okolic. Legenda mówi, że pierwszymi „wybrańcami” byli dwaj ułaskawieni przez księcia zbójnicy, Eliasz i Pistułka, utrwaleni jako kamienne rzeźby, strzegące do dziś zamku. Straż pałacowa została zlikwidowana około 1875 roku.

Oficyna Dworska – budynek murowany z cegły, otynkowany, dwupiętrowy mieściły się w nim kiedyś mieszkania służby zamkowej. Wzniesiony w miejscu pierwotnego muru obronnego na przełomie XVII/XVIII w. jako stajnie i mieszkania dla służby. Nadbudowany o jedno piętro w XIX w obecną formę uzyskała w wyniku przebudowy zrealizowanej po 1869 r.

Zabytkowy Park Pszczyński

Park Pszczyński jest jednym z najpiękniejszych parków na Górnym Śląsku. Powierzchnia jego wynosi 156 ha. Park leży wzdłuż rzeki Pszczynki, która przepływa przez sztucznie utworzone stawy i kanały. Park podzielony jest na trzy części: Park Zamkowy, Park Dworcowy, Park Zwierzyniec. Początki parku sięgają XVI wieku wtedy w pobliżu zamku powstały ogrody warzywne w północno-zachodniej części parku zwierzyniec. Ten późnorenesansowy park użytkowo-ozdobny został przekształcony w II połowie XVIII wieku. Obecny kształt typ angielski, czyli park krajobrazowy został utworzony w II połowie XIX wieku. Pojawiły się malownicze skupiska drzew i krzewów, liczne rozlewiska i stawy z wysepkami i łukowatymi mostkami, otwarte łąki, kapliczki. Brzegi stawów i kanałów obsadzano drzewami. Są tu liczne wspaniałe i potężne dęby szypułkowe, kasztanowce, cisy, lipy drobnolistne, jesiony, okazałe graby, buki zwyczajne i czerwone, modrzewie, świerki srebrzyste, brzozy, klony, a także wierzby i tulipanowce. Wśród wielu ciekawych krzewów na uwagę zasługują okazy rododendronów, oraz azalie.
W parku znajdują się wkomponowane elementy architektury:
Pawilon herbaciany (Herbaciarnia) wybudowany w XIX wieku na wyspie połączonej łukowatym mostkiem, o kształtach owalnych w stylu orientalnym. Pawilon służył do picia herbaty w połączeniu z otaczającą przyrodą. Obok pawilonu znajduje się kilka piaskowcowych niskich stołów, w późniejszym okresie część z nich przekształcono w postumenty dla rzeźb parkowych.
Cmentarz Anhaltów (Książąt Anhalt-Köthen-Pless z lat 1773 do 1841) nekropolia powstała około 1820 roku prawdopodobnie według projektu księcia Henryka Anhalta, w celu uprządkowania zlokalizowanych na terenie parku grobów jego rodziców i rodzeństwa. Pięć jednakowych płyt z piaskowca ułożono nad wykonanymi z cegły kryptami grobowymi. Obok na wysokim postumencie znajduje się ceglana krypta z piaskowca, na której widnieje krzyż a wokół niego owinięty jest miedziany wąż, który według historycznej notatki ukazał się Mojżeszowi co miało zwiastować mękę i zmartwychwstanie Chrystusa.
Piwnica lodowa (Lodownia) powstała w końcu XIX wieku, na rzucie ośmioboku, jako romantyczny element architektury ogrodowej, utrzymana w stylu neoromańskim. Pierwotnie posiadała na szczycie taras dla orkiestry pałacowej, na który prowadziły zewnętrzne metalowe spiralne schody. We wnętrzu przechowywano przez cały rok lód wycinany ze stawów.
Groby członków rodu książęcego Hochberg von Pless z 1936 oraz 1938 usytuowane są na niewielkim pagórku który nosi nazwę „Kukułcze Wzgórze”. Pochowani są tam Jan Henryk XV ostatni właściciel Pszczyny, oraz jego syn Hrabia Bolko von Hochberg. Z przyczyn proceduralnych szczątki ich nigdy nie zostały przeniesione do rodowej siedziby w Książu.
Chińska Brama znajduje się przy ulicy Katowickiej we wschodniej części parku zamkowego, pierwotnie stanowiła część ogrodzenia całego parku. Wybudowana została w 1902 roku – taka data widnieje na murze. Jest to pozostałość po romantycznej architekturze parkowej nawiązującej do formy paj-lu, która wywodzi się z Chin – takie bramy wznoszono dla zaakcentowania atrakcyjnego widoku lub ważnego miejsca. Jest to jedyny zachowany element pierwotnego neoromańskiego ogrodzenia Parku Zamkowego w Pszczynie.

Widok na zamek

Dziedziniec zamku

Cmentarz rodziny Anhaltów

Piwnica lodowa

Krypta przy grobowcu Anhaltów

Kukułcze wzgórze – grobowiec Hochbergów

Pawilon herbaciany

Brama chińska z 1902 r.

Park pszczyński

Grzegorz R.

#TuiTamINFO to ktoś, kto ostatnio ma dużo czasu i zwykle udaje Mu się gdzieś "uciec" bliżej lub dalej. Oczywiście stara się mieć ze sobą aparat. Kiedy nie podróżuje to prawdopodobnie delektuje się ciszą domowego spokoju lub odkrywam najgłębsze sekrety najnowszych urządzeń technologicznych.

Odpowiedź Gość at

Z pewnością warto zobaczyć zamek i park w Pszczynie. Już kilka razy robiliśmy tam zdjęcia i muszę powiedzieć, że miejsce jest wyjątkowe. Obszerny i różnorodny park. Godne polecenia miejsce.

Fotografie z parku w Pszczynie

Odpowiedź Grzegorz R. at

Wspaniałe miejsce też tak uważam. 🙂

ZOSTAW ODPOWIEDŹ Anuluj odpowiedź

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Ponieważ podróżowanie stało się dla Mnie łatwiejsze, a ostatnio mam trochę więcej czasu, to zwykle udaje mi się gdzieś „uciec” kilka razy w roku, bliżej lub dalej. Oczywiście staram się mieć ze sobą aparat. Fotografia nie jest moim sposobem na życie, to raczej amatorska pasja i według mnie, może być sposobem komunikowania się z innymi. Myślę, że większość amatorów robi to z tych samych powodów, dla radości tworzenia, miłości do podróży i fotografii. Dołożyłem wszelkich starań, aby treść była jak najbardziej zgodna z rzeczywistością, wykorzystując do tego celu, przewodniki, informatory, biuletyny, książki historyczne, archiwa, biblioteki internetowe itp. Będę wdzięczny za wskazówki dotyczące błędów i nieaktualnych informacji. Wszelkie uwagi są dla mnie bardzo cenne i mile widziane, dzięki nim będę mógł dokonać jak najszybciej korekt w opisach.