A może tak Czeski Cieszyn ?

W skrócie - Spis treści, Informacje Pokaż

Czeski Cieszyn

Czeski Cieszyn (czes. Český Těšín) – miasto położone jest we wschodniej części Republiki Czeskiej, w kraju morawsko-śląskim, nad Olzą. Współczesne administracyjne pojęcie „miasto Czeski Cieszyn” odnosi się do lewobrzeżnej części, stanowiącego pod względem przestrzennym jedną całość, ośrodka miejskiego, którego część prawobrzeżna należy do Polski i nosi oficjalną nazwę „Cieszyn”. Śląsk Cieszyński został podzielony między Polskę i Czechosłowację w lipcu 1920 roku, podziałowi uległ też Cieszyn. Miasto zostało zjednoczone w październiku 1938 roku, a po II wojnie światowej przywrócono granice z 1937 roku, od tego czasu miasta rozwijały się osobno, współpracę nawiązano dopiero w latach 90-tych XX wieku. W momencie podziału w Czeskim Cieszynie mieszkało znacznie więcej Polaków niż Czechów, jednak w wyniku napływu ludności z głębi Czech i prowadzonej przez rząd w Pradze intensywnej polityce czechizacji polskiej ludności stanowi ona dziś tylko ok. 15% mniejszość. Mimo wszystko Czeski Cieszyn pozostaje jednym z najważniejszych ośrodków mniejszości polskiej w Czechach oraz siedzibą większości organizacji polskich w tym kraju.
Obecnie miasta realizują wiele wspólnych projektów z różnych dziedzin, a po wejściu Polski i Republiki Czeskiej do strefy Schengen granicę stanowi cienka linia na tzw moście przyjaźni (Most Družby), który jest jedną z atrakcji turystycznych. Zbudowany został w 1953 roku i łączy ul. Zamkową w Cieszynie Polskim z ul. Hlavni w Czeskim Cieszynie.
Polska część Cieszyna jest o wiele bardziej bogata w zabytki, o których przeczytać można tutaj, ale i po czeskiej stronie możemy zobaczyć kilka ciekawych obiektów m.in. Budynek gimnazjum, Pomnik św. Jana Nepomucena na Alejach Masaryka – najstarsza rzeźba na terenie Czeskiego Cieszyna, dworzec kolejowy wybudowany w 1889 roku w stylu neorenesansowym. Jak w każdym starym mieście znajdziemy tutaj również zabytki sakralne – Kościół parafialny Najświętszego Serca Jezusowego – zbudowany w latach 1891-1894, Kaplica św. Teresy z Lisieux.

Ratusz w Czeskim Cieszynie

Most Przyjaźni – dawna granica

Most Przyjaźni

Historia miasta Cieszyna

Cieszyn jest jednym z najstarszych miast śląskich , jego początki sięgają IX wieku. a wspólna historia miasta trwała do 1920 roku, kiedy miasto zostało podzielone.
Legenda mówi, że w 810 r. po długiej rozłące spotkali się przy źródle synowie polskiego księcia: Bolko, Leszko i Cieszko i z wielkiej radości spotkania miasto założyli.
Na przełomie IX i X w. na Górze Zamkowej wzniesiono gród. Wkrótce Śląsk Cieszyński stał się obszarem nadgranicznym, a gród siedzibą kasztelana. W 1290 r. utworzone zostało niezależne Księstwo Cieszyńskie, które rządzone było przez Piastów. Miasto rozwijało się pod ich panowaniem przeżywając w XVI w. okres rozkwitu. W tych czasach podstawą utrzymania mieszkańców było rzemiosło. Od poł. XVI w. do 1609 r. religią panującą w księstwie był protestantyzm. W 1626 r. w mieście osiedlili się Żydzi. Do upadku Cieszyna doprowadziła tocząca się w I połowie XVII w. wojna trzydziestoletnia i wewnętrzne spory na tle religijnym. Epoka piastowska zakończyła się w 1653 r. wraz ze śmiercią ostatniej księżnej z rodu Piastów. Kryzys pogłębiła polityka kontrreformacji prowadzona przez następnych władców księstwa – Habsburgów. Z ekonomicznego upadku Cieszyn zaczął podnosić się w końcu XVIII w. po wybudowaniu dróg łączących go z Wiedniem, Krakowem i Lwowem oraz powstaniu w mieście kilku manufaktur. W 2 poł. XIX w., kiedy doprowadzono linię kolejową i powstało kilka zakładów przemysłowych rozpoczął się okres największego ekonomicznego rozwoju miasta. Do początku XX w. miasto przekształciło się w nowoczesny ośrodek, centrum kulturalne i oświatowe. Choć polityczne życie zdominowane było przez Niemców Cieszyn był centrum polskiego ruchu narodowego. Po rozpadzie monarchii habsburskiej w 1918 r. powołano Radę Narodową Księstwa Cieszyńskiego, która proklamowała przynależność ziemi cieszyńskiej do Polski. Powstały na tym tle spór ze stroną czeską doprowadził w 1920 r. do podziału Śląska Cieszyńskiego. Przedmieścia Cieszyna na lewym brzegu Olzy utworzyły Czeski Cieszyn.

Źródło: Cieszyńskie Centrum Informacji – Informator „Cieszyn robi wrażenie”

Rynek

Ośrodek Kulturalno-Towarzyski – „Strzelnica”

Zabytki czeskiego Cieszyna

Zabytkowa stacja kolejowa w Czeskim Cieszynie

Zabudowania nowego dworca funkcjonują do dziś przy ulicy Dworcowej. Budynek w Czeskim Cieszynie powstał w 1889 roku zastępując stary dworzec. Do czasu podziału miasta w 1920 roku na część Polską i Czeską był on głównym dworcem kolejowym całego Cieszyna. Odgrywał wtedy bardzo istotną rolę w rozwoju lewobrzeżnej części miasta. Można powiedzieć, iż z racji ilości połączeń kolejowych, również dziś służy on mieszkańcom po obu stronach Olzy.
Dworzec został zaprojektowany w stylu neorenesansowym, składa z trzech pawilonów, połączonych między sobą galeriami. Na dworcu działała kiedyś elegancka restauracja. Warto dodać, że w latach 1900–1902 na tym dworcu zatrzymywał się luksusowy pociąg kursujący z Berlina do Konstantynopola, który w Budapeszcie był przyłączany do słynnego Orient Expressu.
W latach 2001 -2002 budynek został całkowicie odrestaurowany według zachowanej fotodokumentacji z lat jego powstania, a 16 marca 2006 roku został wpisany do rejestru zabytków Republiki Czeskiej. Dziś na dworcu znajduje się ČD Centrum, toalety, kiosk, kantor, piekarnia, bufet, bankomat i przechowalnia bagażu.

Muzeum Ziemi Cieszyńskiej po czeskiej stronie

Po podziale Cieszyna w 1920 roku na część Polską i Czeską, w czechosłowackiej części miasta, nie było placówki muzealnej. Dzisiejsze muzeum powstało po II wojnie światowej w 1948 roku, ale jego działalność nawiązuje do znacznie starszych tradycji muzealnych w tym mieście. Skupia się na historii i tradycjach regionu Śląska Cieszyńskiego. Posiada w sumie 12 oddziałów regionalnych. Dzięki oddziałowi regionalnemu w Jabłonkowie jest najbardziej wysuniętym na wschód muzeum w Republice Czeskiej. Warto dodać, że muzeum aktywnie współpracuje przy międzynarodowych projektach naukowych i badawczych, z Muzeum Śląska Cieszyńskiego i Książnicą Cieszyńską w sąsiednim Cieszynie w Polsce.

Budynek szkolny w Alejach Masaryka

Budynek szkolny przy Alejach Masaryka 19 pochodzi z 1892 roku i został zbudowany na potrzeby niemieckiej szkoły powszechnej dla chłopców i dziewcząt. Po 1945 roku siedzibę miała tu szkoła zawodowa. Po powstaniu Czeskiego Cieszyna rząd udzielił miastu pożyczki w celu wybudowania instytucji i zbudowania szeregu budynków, bez których miasto nie mogłoby istnieć. Największą pulę środków finansowych pochłonęło wybudowanie budynków szkolnych ze względu na konieczność zapewnienia obowiązku szkolnego dla dzieci czeskich, polskich, niemieckich. Grunty w Alejach Masaryka zostały wybrane pod siedzibę szkół niemieckich – chłopięcej szkoły mieszczańskiej nr 12 i dziewczęcej szkoły mieszczańskiej nr 21. Budynki zostały wzniesione w latach 1923-1924.

Posąg św. Jana Nepomucena

Na terenie miasta Cieszyna powstało w XVIII i XIX wieku kilka rzeźb najpopularniejszego świętego katolickiego okresu baroku, czeskiego męczennika z XIV wieku, św. Jana Nepomucena. Jeden z nich stoi w Alejach Masaryka i jest nie tylko najstarszą rzeźbą w parku, lecz również najstarszą na terenie miasta Czeskiego Cieszyna, jest to rzeźba barokowa z polichromowanego piaskowca pochodząca z połowy XVIII wieku. Rzeźba znajduje się w rejestrze zabytków Republiki Czeskiej. Budynki przed którymi stoi rzeźba, służyły w okresie Pierwszej Republiki jako niemiecka chłopięca oraz dziewczęca szkoła powszechna.

Pomnik pierwszego Czechosłowackiego Prezydenta Tomasa Masaryka

Niedługo po powstaniu miasta Czeski Cieszyn przed budynkiem szkoły podstawowej odsłonięto monumentalny posąg pierwszego prezydenta czechosłowackiego Tomasa Masaryka. Uroczyste odsłonięcie towarzyszyło otwarciu szkoły Masaryka w dniu rocznicy powstania Republiki Czechosłowackiej 28 października 1924 roku. Był to pierwszy posąg prezydenta Wyzwoliciela na terenie czeskiego Śląska Cieszyńskiego. Do zburzenia pomnika doszło w październiku 1938 roku, a podczas drugiej wojny światowej przechowany był w miejscowym muzeum (dziś muzeum Śląska Cieszyńskiego). Jego dalsze losy są nieznane. Na podstawie inicjatywy Muzeum Ziemi Cieszyńskiej powstałej w lutym 2009 roku Zarząd Miasta Czeskiego Cieszyna podjął decyzję o zbudowaniu nowego pomnika. Pomnik uroczyście odsłonięto 28 września 2010 roku.

Posąg św.Posąg św. Jana Nepomucena przed budynkiem szkoły w Alejach Masaryka Jana Nepomucena

Pomnik I prezydenta Czechosłowacji – Masaryka

Kaplica św. Teresy z Lisieux (pierwotnie św. Krzyża)

Neogotycka kaplica z cegły, prawdopodobnie z 1897 roku, jej autorstwo przypisuje się architektowi cieszyńskiemu drugiej połowy XIX wieku Albinowi Theodorowi Prokopowi. Pierwotnie kaplica położona była w pobliżu budynku dzisiejszej gazowni. Podczas budowy gazowni w 1881 roku musiano ją jednak zburzyć. W ramach rekompensaty firma Fulda wybudowała obecny obiekt. Kaplica jest potocznie nazywana Kaplicą Grabeka od nazwiska fundatora.

Kościół parafialny Najświętszego Serca Jezusowego

W 1885 roku po ponad stu latach powrócili do Cieszyna członkowie zakonu Towarzystwa Jezusowego – jezuici. Musieli jednak zbudować sobie nowy kościół ponieważ ich pierwszy kościół św. Krzyża w Cieszynie służył potrzebom gimnazjum. W tym celu wybrali w 1880 roku miejsce na lewym brzegu rzeki Olzy w okolicach dzisiejszych Alei Masaryka. Kamień węgielny kościoła położono w dniu 11 czerwca 1892 roku. Został on wybudowany w stylu neogotyckim według projektu architekta wiedeńskiego Ludwiga Zatzky, a konsekrowany w dniu 10 października 1894 roku. Wyposażenie wnętrza wykonane zostało przez firmę rzeźbiarską z św. Urlicha w Tyrolu. Kościół od 1920 roku jest kościołem parafialnym parafii rzymskokatolickiej Czeski Cieszyn. Charakterystycznymi elementami kościoła są ostrołukowy portal, rozeta, niska wieża wschodnia oraz wyższa zachodnia z dzwonnicą i zegarem.

Pomnik ofiar I wojny światowej

W alejach Masaryka zachował się w zmienionej postaci pomnik ofiar pierwszej wojny światowej. Odsłonięto go 14 września 1930 roku. Inicjatywa wyszła z szeregów niemieckiego stowarzyszenia weteranów, jednak w zbiórce publicznej udział wzięły wszystkie urzędy i organizacje miasta bez względu na narodowość. Projekt pomnika opracowała Czeska rzeźbiarka. Pierwotnie granitowy pomnik z brązowym reliefem pogrążonego w żałobie żołnierza i dwóch sąsiadujących fontann zawierał ponad 400 wykutych nazwisk osób poległych podczas pierwszej wojny światowej. Metalowe rzeźby wraz z nazwiskami poległych usunięto po wyzwoleniu w 1945 roku. Ostatnią rekonstrukcję pomnika przeprowadzono pod koniec 2000 roku obszar w jego sąsiedztwie został odnowiony w ramach projektu „Revitalpark 2010”.

Pomnik ofiar I wojny światowej

Kościół Najświętszego Serca Jezusowego

Informacje praktyczne

Pobieraj za darmo – wszystkie poniższe bezpłatne przewodniki po mieście Cieszyn dostępne są pod tym adresem -> zobacz – Darmowe przewodniki

Cieszyn robi wrażenie
Szlak książąt cieszyńskich – Habsburgowie
Śladami cieszyńskich Żydów
Tam i z powrotem nad Olzą
Szlak Książąt Cieszyńskich – Piastowie
Szlakiem pamiątek ewangelików cieszyńskich
Kościoły i klasztory w Cieszynie i Czeskim Cieszynie
Cieszyński szlak kobiet
Sala posiedzeń Rady Miejskiej w cieszyńskim Ratuszu

Grzegorz R.

#TuiTamINFO to ktoś, kto ostatnio ma dużo czasu i zwykle udaje Mu się gdzieś "uciec" bliżej lub dalej. Oczywiście stara się mieć ze sobą aparat. Kiedy nie podróżuje to prawdopodobnie delektuje się ciszą domowego spokoju lub odkrywam najgłębsze sekrety najnowszych urządzeń technologicznych.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ Anuluj odpowiedź

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Ponieważ podróżowanie stało się dla Mnie łatwiejsze, a ostatnio mam trochę więcej czasu, to zwykle udaje mi się gdzieś „uciec” kilka razy w roku, bliżej lub dalej. Oczywiście staram się mieć ze sobą aparat. Fotografia nie jest moim sposobem na życie, to raczej amatorska pasja i według mnie, może być sposobem komunikowania się z innymi. Myślę, że większość amatorów robi to z tych samych powodów, dla radości tworzenia, miłości do podróży i fotografii. Dołożyłem wszelkich starań, aby treść była jak najbardziej zgodna z rzeczywistością, wykorzystując do tego celu, przewodniki, informatory, biuletyny, książki historyczne, archiwa, biblioteki internetowe itp. Będę wdzięczny za wskazówki dotyczące błędów i nieaktualnych informacji. Wszelkie uwagi są dla mnie bardzo cenne i mile widziane, dzięki nim będę mógł dokonać jak najszybciej korekt w opisach.