Popularne w tej chwili...
Muzeum jest czynne od wtorku d o niedzieli w godzinach od 10.00 do 17.00. Niedziela wstęp wolny. Muzeum zaprasza również na koncerty, wykłady i warsztaty edukacyjne.
Balet „Harnasie” jest największym dziełem wśród utworów muzyki poważnej opartym na motywach muzyki góralskiej. Jest to balet pantomima kojarzony jako najważniejsze dzieło Szymanowskiego, choć on sam traktował je dość marginalnie. Fabuła Harnasiów to miłość zbójnika i góralki o namiętnym początku i tragicznym końcu. Premiera która nastąpiła w 10 lat po rozpoczęciu pisania dzieła przez Szymanowskiego, miała miejsce w Pradze w 1935 roku. Rok później odbyła się paryska premiera baletu w Grand Opera, natomiast w Polsce Harnasie wykonano dopiero po jego śmierci w 1938 roku w Teatrze Wielkim w Poznaniu.
Kronika życia i twórczości Karola Szymanowskiego
1882 – 3 października w Tymoszówce na Ukrainie rodzi się Karol Szymanowski.1889 – W wieku siedmiu lat Karol zaczyna grać na fortepianie pod kierunkiem ojca.1901 – Zdaje maturę w elizawetgradzkim Gimnazjum na Ukrainie. Zaczyna komponować.1901-1905 – Wyjeżdża na prywatne studia do Warszawy. Jesienią 1905 roku Karol Szymanowski wraz z przyjaciółmi organizują pod patronatem księcia Władysława Lubomirskiego Spółkę Młodych Kompozytorów Polskich. W tym samym roku odbywa w towarzystwie Witkacego pierwszą podróż do Włoch.
Portret Karola Szymanowskiego ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie. Namalowany przez Stanisława Ignacego Witkiewicza 1931 rok.
1906-1908 – 6 lutego 1906 w Filharmonii Warszawskiej ma miejsce pierwszy koncert członków Spółki. Kolejny koncert Spółki odbywa się również w Warszawie rok później, ale zostaje niechętnie przyjęty przez konserwatywną krytykę. w 1908 po raz kolejny wyjeżdża do Włoch, zaprzyjaźnia się z Pawłem Kochańskim i Arturem Rubinsteinem.1910 – Na konkursie kompozytorskim zorganizowanym przez Lwowski Komitet Obchodu Setnej Rocznicy Urodzin Fryderyka Chopina uzyskuje pierwszą nagrodę.1911 – W Warszawie zostaje wykonana po raz pierwszy II Symfonia. Pod koniec tego roku kompozytor przenosi się do Wiednia.1912 – Pierwszy światowy sukces Szymanowskiego – w Wiedniu zostaje wykonana II symfonia.1913/1914 – Pobyt w Zakopanem.1914-1916 – W marcu 1914 wyjeżdża do Włoch, następnie przez Sycylię do Afryki. Przez Rzym i Paryż udaje się do Londynu tu poznaje kompozytora, pianistę i dyrygent polskiego pochodzenia Igora Strawińskiego. Przed wybuchem I wojny światowej, dociera do rodzinnej Tymoszówki i tam pozostaje przez jej okres.1917 – Na skutek wypadków rewolucyjnych rodzina Szymanowskich przenosi się z Tymoszówki do Elzawetgradu.1919 – W grudniu przyjeżdża do Warszawy, stolicy niepodległej Polski.1920-1921 – W marcu 1920 daje koncerty kompozytorskie w Krakowie i Lwowie. Pod koniec roku wyrusza przez Paryż i Londyn do Ameryki. Lato 1921 roku spędza z rodziną w Bydgoszczy. Jesienią wyrusza w drugą podróż do Ameryki. W listach do przyjaciół pojawiają się wzmianki o projektowanym balecie góralskim.1922-1926 – Wiosną 1922 Szymanowski wraca do kraju przez Paryż, gdzie 20 maja ma miejsce jego triumfalny koncert kompozytorski. W latach 1923-1925 Paryż jest jego stałym celem podróży i miejscem wielu wykonań jego dzieł. Od sierpnia 1922 rozpoczynają się częste pobyty kompozytora w Zakopanem. W 1923 roku powstają pierwsze szkice baletu „Harnasie”.1927-1929 – W marcu 1927 Szymanowski obejmuje stanowisko dyrektora Konserwatorium Warszawskiego. Następuje okres działalności pedagogicznej i starań o reformę nauczania muzyki. W lecie 1929 roku podaje się do dymisji. Walka z konserwatywnym odłamem pedagogów nadszarpuje jego zdrowie. Od grudnia 1928 do połowy lutego 1929 Szymanowski przebywa na kuracji w Austrii. Po zdiagnozowaniu gruźlicy płuc, w sierpniu 1929 udaje się na kurację do sanatorium w Szwajcarii.1930-1931 – We wrześniu 1930 roku Szymanowski zostaje mianowany pierwszym rektorem Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie. W październiku w Zakopanem wynajmuje willę „Atma”, która po Tymoszówce staje się jego drugim domem. W grudniu Uniwersytet Jagielloński nadaje mu godność doktora honoris causa. Kompozytor kończy pracę nad Harnasiami w maju 1931 zostaje wykonany drugi obraz baletu.1932 – W lutym Szymanowski podaje się do dymisji, rozwiązuje stosunek służbowy z Akademią Muzyczną.1934-1935 – Zmuszony trudnymi warunkami materialnymi Szymanowski odbywa liczne podróże koncertowe po Europie. 11 maja 1935 ma miejsce prapremiera Harnasi w Pradze. W listopadzie 1935 Szymanowski ze względów na zły stan zdrowia opuszcza „Atmę” i udaje się do Paryża.1936-1937 W ostatnich dniach 1935 wyjeżdża na południe Francji. 27 kwietnia 1936 to triumf Harnasi na scenie w Grand Opera w Paryżu. Kompozytor spędza lato w Warszawie gwałtownie pogarsza się stan jego zdrowia, co powoduje ponowny wyjazd do Francji. 25 marca 1937 zostaje przewieziony do kliniki w Lozannie gdzie umiera cztery dni później w obecności siostry Stanisławy Szymanowskiej. Jego ciało zostaje przewiezione do Warszawy, a 7 kwietnia 1937 złożone w Krypcie Zasłużonych w kościele oo. Paulinów na Skałce w Krakowie.
Źródło kroniki (wersja skrócona): Stanisław Golachowski , Karol Szymanowski PWN, 1977. Teresa Chylińska, Karol Szymanowski i jego epoka 2008
