Powstanie Zebrzydowic łączyć można z akcją osadniczą prowadzoną przez pierwszego księcia Mieszka I po utworzeniu w 1290 roku Księstwa Cieszyńskiego. Leżące na jego zachodnich rubieżach Zebrzydowice zostały obsadzone przez książąt szlachtą, której zadaniem była ochrona granic. Pierwsza pisemna wzmianka o Zebrzydowicach znajduje się w wykazie wsi płacących dziesięcinę biskupom wrocławskim z 1305 roku. Pierwotnie zebrzydowicki zamek był budowlą obronną wzniesioną w stylu gotyckim o czym świadczą, datowane na XV i XVI wiek, zachowane fragmenty murów oraz jego dogodne do obrony położenie. Pierwszym, znanym rodem, władającym Zebrzydowicami był staropolski szczep Korniców . Ich następcą byli Liszkowie z Niemieckiej Lutynii właściciele Zebrzydowic w latach 1524-1583. W wyniku licznych transakcji i podziałów spadku po kolejnych właścicielach Zebrzydowic wieś została podzielona na dwie części. Ten stan trwał od 1583 do 1747 roku. Wtedy to utrwaliły się nazwy Zebrzydowic Dolnych i Górnych używane do dziś. Najświetniejszy okres zamku przypada na lata 1747-1888. Wtedy to Zebrzydowice były własnością rodu baronów de Mattencloit , dla których zebrzydowicki zamek był główną siedzibą. Z tego okresu datuje się też gruntowna przebudowa zamku, który wtedy zatracił cechy obronne na rzecz funkcji reprezentacyjno-mieszkalnych. Tak powstał zachowany do dziś, zbudowany na rzucie prostokąta, piętrowy pałac w stylu niemieckiego baroku. Ściany parteru pałacu zostały oszkarpowane, czyli dobudowano na zewnątrz od ścian budynku filary, co przypominało obronny charakter budowli. Pierwsze piętro oddzielone zostało gzymsem od przysadzistego przyziemia. Jego narożniki zostały zaokrąglone, a elewacje ozdobiono. Główną ozdobą frontowej ośmioosiowej fasady stał się przewyższający ją ryzalit (wypukłość elewacji budynku, o szczególnie dużej dekoracyjności), z szeroką bramą w parterze, na piętrze zwieńczony trójkątnym przyczółkiem. W jego szczycie umieszczono okrągły kamienny kartusz z herbem baronów de Mattencloit i von Bessów . Wokół herbów znajduje się nieczytelny napis dotyczący fundatorów oraz zatarta data, którą określa się na rok 1760.
Popularne w tej chwili...
Lata 1900-1918 , Fragment Zebrzydowic z zamkiem i stawem Młyńszczok Na szczycie fasady okrągły kamienny kartusz z herbem baronów de Mattencloit i von Bessów
Pomieszczenia parteru wraz z dużą przelotową sienią posiadały sklepienia kolebowe z lunetami, żaglowe i nieckowe, natomiast na piętrze pokoje były nakryte belkowymi stropami. Nie zachowały się przekazy o ówczesnym wyglądzie wnętrz, można jedynie przypuszczać, że piętro posiadało reprezentacyjny charakter, z dekoracyjnymi posadzkami i stolarką, ścianami i sufitami zdobionymi sztukaterią i polichromią oraz bogatymi kaflowymi piecami, jak miało to miejsce w innych śląsko-cieszyńskich rezydencjach. Po stronie północno-zachodniej pałacu rozciąga się, ukształtowany w formie dwóch tarasów, prawie dwuhektarowy park. W 1888 roku Zebrzydowice, w związku ze znacznym zadłużeniem majątku zostały wystawione na sprzedaż. Nabył je, wraz z zamkiem hrabia Henryk Larisch von Monnich . Sam zamek stracił wtedy swój rezydencjalny charakter stając się siedzibą administracji majątku. Uszkodzony w znacznym stopniu podczas działań wojennych, został odbudowany w latach sześćdziesiątych XX wieku. W 2004 roku, przy współudziale środków z programu SAPARD przeprowadzono remont dziedzińca zamkowego. Obecnie w zamku mieści się siedziba gminnego Ośrodka Kultury i restauracja. Na przy zamkowym stawie Młyńszczok, utworzono w ostatnich latach ośrodek sportów wodnych – kąpielisko oraz przystań wodną z spacerowym molo. Będąc w Zebrzydowicach trzeba również odwiedzić zabytkowy kościół, pw. Wniebowzięcia NMP, znajduje się on niedaleko zamku, przy tej samej ulicy ks. Janusza 13. Ulica nazwana została od imienia proboszcza tutejszej parafii Antoniego Janusza. Świątynia jest zachowana w stylu barokowym, orientowana. W kaplicy znajduje się chrzcielnica z barokową rzeźbą św. Jana Chrzciciela, a okna prezbiterium są zdobione witrażami prof. Adama Bunscha z Krakowa. Warto również przyjrzeć się płytom nagrobnym, które umieszczone są w kościele, wiele z nich jest zabytkowych, a zwłaszcza jedyny przykład rzeźby renesansowej rycerza z 1572 roku na płycie nagrobnej Jerzego Liszki w lewej ścianie prezbiterium, uważany jest za najpiękniejszy na Śląsku Cieszyńskim – wzór renesansowej rzeźby nagrobnej.
Źródło: Tablica informacyjna Zamek Zebrzydowice, Śląsk Cieszyński – Informator Turystyczny 2015
Kościół, pw. Wniebowzięcia NMP