W historycznym mieście Litomyšl – Czechy

W skrócie - Spis treści, Informacje Pokaż

Czeskie dziedzictwo UNESCO

Herb miasta Litomyśl

Litomyšl to jedno z najstarszych miast czeskich. Leży we wschodniej części województwa pardubickiego, na Wyżynie Czesko-Morawskiej. Pisemnym dowodem zasiedlenia tego miejsca w XI wieku jest kronika praskiego kanonika Kosmasa. Wymienia on Litomyśl jako gród należący w roku 981 do Sławnikowiców (zobacz wiki.), położony na historycznym szlaku handlowym, na drodze łączącej Czechy z Morawami. Około 1145 roku ołomunicki biskup powołał nowy rząd i nakazał budowę klasztoru w Litomyślu. Osadę wokół klasztoru nazwano Górą Oliwną. Miasto stało się wówczas ważnym centrum ekonomicznym i kulturowym. Wokół klasztoru zaczęło wyrastać nowe miasteczko. W roku 1259 Litomyśł uzyskał prawa miejskie od króla Przemysława Otokara II. Mając prawa miejskie król Karol IV założył tutaj nowe biskupstwo, drugie najstarsze po praskim.
W latach 1432 aż do roku 1547 w Litomyślu panował ród Kostku z Postupic. Pod ich rządami miasto nie tylko rozkwitło, ale też stało się centrum braterstwa pomiędzy katolikami a protestantami, którzy w Czechach rządzili do połowy XV wieku. Na wiek XVI przypadają lata świetności miasta. Jednak historia nie zawsze była łaskawa dla Litomyśla i jego mieszkańców, na skutek pożarów (1636, 1769, 1775 i 1814), powodzi i wojen o władzę, przynosiły miastu ogromne zniszczenia – coraz bardziej podupadało. W XIX wieku dodatkowo Litomyśl stracił na znaczeniu w zakresie handlu, ponieważ budowana główna linia kolejowa ominęła miasto, została przeprowadzona przez sąsiednie miasteczko Česká Třebová. Z drugiej strony w coraz większym stopniu stawało się centrum spraw społecznych, edukacji, oświaty i sztuki. To tutaj 2 marca 1824 roku urodził się jeden z najwybitniejszych kompozytorów czeskich, Bedřich Smetana, którego dziś nazwisko przypomina o odbywający się co roku na przełomie czerwca i lipca, na terenie renesansowego pałacu z udziałem wybitnych muzyków festiwal operowy „Litomyšl Smetany”.
Od początków powstania miasta minęło już przeszło 1000 lat. Dziś Litomyšl jest miastem świadomym swojej bogatej historii i tradycji i może czerpać z nich pomysły na dalszy rozwój. Warto wybrać się do tego małego miasteczka, na pewno zaskoczy nas pozytywnie, bez względu na turystyczne preferencje.

Czy wiesz że… Rynek w Litomyślu jest jednym z najdłuższych rynków w Europie? Ma 500 metrów długości i jest podzielony na dwie części: górną i dolną.

Uliczki Litomyśla

Renesansowy zamek z XVI w.

Muzeum regionalne

Zabytkowa kamienica dom nr 110 „Pod Rycerzami”

Renesansowa fasada domu nr 62

Kamienice na rynku

Rodzinny dom Bedricha Smetany, dziś odbywają się festiwale

Zespół szkół pedagogicznych

Kościół Pijarów Znalezienie Krzyża św.

Browar zamkowy w tle wieże kościoła Pijarów

Europejskie Centrum Kultury , Browar zamkowy

Kościół Pijarów

Kościół Podwyższenia Krzyża św.

Ogród w tle kościół Pijarów Znalezienie Krzyża św.

Ulica Vachala

Plac Bedricha Smetany

Ratusz na rynku

Portal wejściowy do klasztoru

Zobacz galerię zamku w Litomyślu

Co warto zobaczyć

Kościół Pijarów Znalezienia Krzyża Św.

Miasteczko należy poznawać powoli i spokojnie, wówczas „smakuje” najlepiej. Naszą wędrówkę rozpoczniemy od zwiedzenia jednego z najważniejszych zabytków Czech – renesansowego zamku wpisanego w 1999 roku na Światową Listę Dziedzictwa Kulturowego UNESCO (zobacz szczegółowy opis zamku). Został zbudowany w XVI wieku przez Vratislava z Pernštejna jako prezent dla ukochanej małżonki Marii. Pernštejnską renesansowa siedzibę uzupełniły w XVII i XVIII wieku barokowe zmiany przeprowadzone przez kolejnych właścicieli – Trauttmansdorfów oraz Wallenstein-Wartembergów, przy udziale najlepszych artystów okresu baroku. Unikatem jest zachowany barokowy teatr zamkowy z 1797 roku. Kolejnym miejscem na wzgórzu zamkowym położony na południe, a wartym odwiedzenia jest kościół Znalezienia Krzyża Świętego powstały w 1356 roku, dokończony w szczytowym okresie baroku w 1722 roku. Z biegiem lat niszczał i kilkukrotnie uległa spaleniu, niemniej dzięki renowacji kościół został przywrócony do życia. W świątyni powstała nowa wystawa „Anioły na wzgórzu”, z jego wież natomiast rozciąga się piękny widok na miasto. Jest to dziś nie tylko miejsce kultu, ale także centrum kulturalne z wystawami sztuki kościelnej. Tuż za kościołem znajdują się ogrody klasztorne zrekonstruowane z dużym nakładem. W przeszłości należały do kompleksu budynków klasztoru Pijarów, dziś wraz z kościołem Znalezienia Krzyża Świętego tworzą piękne miejsce zieleni w historycznym centrum miasta.

Ratusz na rynku

Tuż przy kościele znajduje się Muzeum regionalne. W nim poznamy historię miasta Litomyśl od momentu założenia po współczesność – ruiny średniowiecznych i wczesnonowożytnych zabudowań, tzw. bramy scholastycznej, ekspozycja wzgórza zamkowego, na którym dzięki modelom 3D i filmom dokumentalnym przedstawiono rozwój budowlany tego miejsca. Kolejne części wystawy prezentują szereg unikalnych przedmiotów – jak na przykład kieł mamuta znaleziony w Litomyślu, miecz kata, ilustrowany śpiewnik braterstwa literackiego pochodzący z XVI wieku i wiele innych ciekawych eksponatów. Dalej można przejść od kościoła w kierunku północnym, obok skromnego domu nr 182, siedziby Augustowskiej drukarni, której tradycja sięga 1503 roku i dojść na placyk „Toulovcovo namesttni”. Na jego środku stoi kościółek szpitalny Rozesłania Świętych Apostołów, budowla z czasów przed husyckich, której nadano kształt w latach 1838-1842. Stąd już tylko parę kroków do podłużnego jak ulica rynku, którego dominatą jest wieża ratusza wybudowanego jeszcze w roku 1418. Wieża ma obecnie formę renesansową, umieszczony jest na niej zegar astronomiczny oraz jeden z wzorców średniowiecznej jednostki długości – czeski łokieć. Na rynku o długości 500 metrów oprócz ratusza znajduje się szereg renesansowych i barokowych domów, o unikalnej wręcz wartości i znaczeniu. Najciekawsze a zarazem najstarsze domy murowane mają formę późnogotycką (pod nr 62 i 63, portal pod nr 201). Po pożarze w 1546 roku powstała fasada chyba najbardziej wyróżniającego się domu nr 110 U Rytířů (Pod Rycerzami). Usytuowany jest na środku placu, naprzeciwko wieży ratuszowej. Słynie z zachowanych elementów renesansowych, przede wszystkim z fasady bogato zdobionej sztukaterią z kamienia. Nazwa domu pochodzi od postaci dwóch rycerzy. Od rynku warto przespacerować się boczną ulicą Váchalova, jest ona ozdobiona sgrafittem i obrazami według drzeworytu Váchala „Krwawa powieść”. Znajduje się tam również literacka kawiarnia. Warto również odwiedzić Dom rodzinny Bedřicha Smetany, który niewątpliwie należy uznać za świątynię kultury w Litomyšlu. Kamień węgielny pod budowę budynku położono w 1903 roku. Dziś możemy zwiedzić mieszkanie z okresu dzieciństwa Bedřicha Smetany, a ponadto organizowane są przedstawienia teatralne i koncerty, np. Międzynarodowy Festiwal Operowy Smetanova Litomyšl, festiwal muzyczny Mladá Smetanova Litomyšl czy jeden z koncertów w ramach Litomyskich Wieczorków Muzycznych. To najsłynniejsze, ale nie jedyne festiwale w mieście. Lista wydarzeń kulturalnych w Litomyšlu jest bogata i różnorodna – począwszy od majowego festiwalu gastronomicznego Magdaleny Rettigovej przez letnie wystawy kwiatów, a skończywszy na grudniowym Jarmarku Adwentowym.
Z żalem opuszczamy to ciekawe i pełne zbytków miasto. Podsumowując, miasto Litomyśl to jedno z wielu miast, które powinno być obowiązkowym punktem na liście wszystkich, którzy pragną odwiedzić i poznać Republikę Czeską. Ci wszyscy, którzy lubią historię zwiedzanie, miłośnicy zabytków będą na pewno w pełni usatysfakcjonowani. Jak podają przewodniki najlepiej wybrać drugi weekend września gdy w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa drzwi wszystkich zabytków, muzeów i galerii stają otworem.

Ciekawostka: W latach 1636, 1769, 1775 i 1814 Litomyšl regularnie nawiedzały pożary. Żywioł tak często pustoszył miasto, aż wreszcie w całych Czechach zaczęto mówić – „Pali się jak w Litomyšlu”. Zresztą powiedzenie używane jest do dziś.

Informacje praktyczne

Strona internetowa Litomyśla – www.www.litomysl.cz
Strona internetowa Zabytki i atrakcje Litomyśla – www.czechy-wschodnie.info/litomysl/zabytki-atrakcje/
Parking – Znajduje się przy głównej drodze E442 (w nawigacji Map Google wpisujemy – „Odstavné parkoviště T.G. Masaryka”). Parking jest bezpłatny I w pobliżu centrum. Niedaleko parkingu znajduje się kładka nad drogą, gdzie możemy przejść do miasta. Jednak z tego co widziałem większość parkuje na rynku. Zresztą jak można zobaczyć w galerii na zdjęciach, cały rynek to jeden wielki parking.
Zamek Litomyśl
– Strona internetowa – www.zamek-litomysl.cz/pl
– Godziny otwarcia – Sale reprezentacyjne i teatr zamkowy. Podstawowa trasa zwiedzania zamku od 10.00-17.00 czas trwania około 50 minut co godzinę. Cały zamek od 11.00-15.00 czas trwania 90 minut. Ceny biletów najlepiej sprawdzić na stronie www (ja płaciłem 150 koron/osoba 2018 r. podstawowa trasa). Jeśli chodzi o robienie zdjęć nie było problemu, można robić bez lampy błyskowej.
– Parkin przy zamku – znajduje się w odległości 100 metrów od zamku i jest płatny. W odległości 300 metrów od zamku są miejsca bezpłatnie.
Kościół Pijarów pw. Znalezienia świętego Krzyża
– Strona internetowa – www.zamecke-navrsi.cz/piaristicky_chram
– Kościół jest dostępny bezpłatnie dla publiczności.
– Godziny otwarcia – kwiecień, maj, październik – sobota, niedziela, święta państwowe i inne (dni wolne od pracy) 10:00-16:00, lipiec-wrzesień poniedziałek-niedziela 10:00-18:00, w lipcu i sierpniu godziny otwarcia są przedłużane w piątek i sobotę do godziny 22:00.
– Wejście na wieżę gdzie znajduje się punk widokowy jest płatny kosztuje około 30 koron
Kościół Podwyższenia św. Krzyża
– Godziny otwarcia – czerwiec-sierpień wtorek-sobota 10:00-12:00 i 13:00-18:00, czerwiec-sierpień niedziela 13:00-18:00
Dom rodzinny Bedřicha Smetany
– Strona internetowa – www.rml.cz
– Godziny otwarcia – kwiecień, październik – sobota, niedziela 9:00-12:00 13:00-17:00, maj-wrzesień wtorek-niedziela 9:00-12:00 13:00-17:00
Muzeum regionalne
– Strona internetowa – www.rml.cz oraz www.do-muzea.cz/regionalni-muzeum-v-litomysli/
– Godziny otwarcia – przez cały rok – wtorek-niedziela 9:00-12:00 13:00-17:00, zwiedzanie odbywa się bez przewodnika

Grzegorz R.

#TuiTamINFO to ktoś, kto ostatnio ma dużo czasu i zwykle udaje Mu się gdzieś "uciec" bliżej lub dalej. Oczywiście stara się mieć ze sobą aparat. Kiedy nie podróżuje to prawdopodobnie delektuje się ciszą domowego spokoju lub odkrywam najgłębsze sekrety najnowszych urządzeń technologicznych.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ Anuluj odpowiedź

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Ponieważ podróżowanie stało się dla Mnie łatwiejsze, a ostatnio mam trochę więcej czasu, to zwykle udaje mi się gdzieś „uciec” kilka razy w roku, bliżej lub dalej. Oczywiście staram się mieć ze sobą aparat. Fotografia nie jest moim sposobem na życie, to raczej amatorska pasja i według mnie, może być sposobem komunikowania się z innymi. Myślę, że większość amatorów robi to z tych samych powodów, dla radości tworzenia, miłości do podróży i fotografii. Dołożyłem wszelkich starań, aby treść była jak najbardziej zgodna z rzeczywistością, wykorzystując do tego celu, przewodniki, informatory, biuletyny, książki historyczne, archiwa, biblioteki internetowe itp. Będę wdzięczny za wskazówki dotyczące błędów i nieaktualnych informacji. Wszelkie uwagi są dla mnie bardzo cenne i mile widziane, dzięki nim będę mógł dokonać jak najszybciej korekt w opisach.