Zamek Vranov Panteon położenie, historia
Ruiny zamku Vranov Panteon usytuowane są w miejscowości Malá Skála w Czechach około 8 km na północny-wschód od Turowa, w regionie Czeskiego Raju. Warto w tym miejscu dodać, iż obszar Czeskiego Raju oprócz pięknych piaskowcowych formacji skalnych, jest właśnie bogaty w obiekty kulturowo-historyczne; tj. zamki, ruiny zamków, pałace, grody czy jaskinie. Największym zainteresowaniem cieszą się właśnie zamki i pałace. Ich wnętrza, jak i dziedzińce wykorzystywane są często jako miejsca imprez kulturalnych: pokazów sokolników i szermierki, tematycznych wystaw stałych i tymczasowych, przedstawień teatralnych, koncertów, itp. Niektóre z nich zostały udostępnione do indywidualnego zwiedzania, jak np. opisywany tu Vranov Panteon.
Stara fotografia przedstawiająca Salę Trzech Mocarzy, jeszcze w pełni urządzona.
Kamienny zamek Vranov Panteon stoi nad stromym, skalnym urwiskiem, wysoko nad rzeką Izerą. Został prawdopodobnie zbudowany na początku XV wieku, od 1422 do 1425 roku był pierwszym, o którym wspomniano w pismach. Biorąc pod uwagę jego długość (łącznie z gruntem), prawie 400 metrów, uważany jest za najdłuższy zamek skalny w Czechach. W okresie swego powstania spełniał wszystkie wymogi obronne i dzięki swej lokalizacji pełnił ważną funkcję na szlaku handlowym do Polski. Na najwyższej skale posadowiono wieżę strażniczą, jednak większość zabudowy była drewniana do dziś zachowały się jedynie piwnice oraz spora ilość pomieszczeń wykutych w piaskowcowej skale. Do zamku prowadziły dwie ufortyfikowane bramy. Widoczny na zdjęciach charakterystyczny neogotycki pałacyk został zbudowany w 1879 roku.Franciszek Zacharias Römisch , który w kilku pomieszczeniach zdecydował się zrobić pomnik dla sławnych ludzi – Panteon. Zebrał w nim symboliczne nagrobki, pomniki, tablice pamiątkowe oraz urny związane z legendarnymi i historycznymi osobami wybitnych pisarzy, poetów, legendarnych bohaterów i czeskich władców.Zamek można zwiedzać od kwietnia do października. Pieszo można do niego dojść z miejscowości Mała Skala czerwonym szlakiem (1.5 km), wstęp jest płatny. Z zamku Vranov polecam kontynuować dalej wędrówkę czerwonym szlakiem (około 3.5 km) do innego bardzo atrakcyjnego zamku Frýdštejn .
Popularne w tej chwili...
Czy wiesz dlaczego to miejsce nazwano Panteonem ? Ponieważ w pomieszczeniach oraz w pobiżu zamku jego właściciel hr. Franciszek Zacharias Römisch umieścił liczne nagrobki, pomniki, napisy, urny kamienne, popiersia legendarnych i wybitnych postaci oraz wydarzenia, które zapisały się w historii. Niestety następcy hr. Rtimischa nie przejawiali takiego zainteresowania, tym samym wiele z tego, co tworzyło dawny Panteon, uległo zniszczeniu.
Zwiedzanie ruin skalnego zamku Vranov Panteon
Sala Trzech Mocarzy dziś.
Zwiedzanie rozpoczynamy od dziedzińca (podczas zwiedzania oznaczone nr 1 ), na którym w tej chwili znajduje się punkt widokowy, według niektórych historyków miejsce to w średniowieczu nazywano Parkanem. Na dziedzińcu zamkowym znajdowały się drewniane zabudowania gospodarcze, zapewniające codzienne funkcjonowanie twierdzy. Prawdopodobnie rozmieszczone były tu: magazyny, warsztaty rzemieślnicze, stajnie, kuźnia, budynki mieszkalne dla strażników oraz kaplica. W pierwszej połowie XVI wieku jak już w/w zamek opustoszał i przez kolejne trzy wieki z jego terenu pozyskiwano kamienny budulec do budowy pałacu w Małej Skale, co znacząco wpłynęło na kształt Parkanu. Obecny wygląd uzyskał dopiero w XIX wieku po romantycznej przebudowie. Podczas przebudowy hr. Römisch za pomocą kamiennych murków stworzył piękne tarasy widokowe oraz neogotycką bramę z łacińskimi inskrypcjami w miejscu pierwotnego wejścia do zamku. Zdecydował się również na wybudowanie Letniego Zamku w kształcie neogotyckiej kaplicy zamykającą Parkan od wschodu. I tu ciekawostka mimo, że Letni Zamek wyglądem przypomina kaplice nigdy tej funkcji nie pełnił. Ściany ozdobiono freskami przedstawiającymi zamki: Karlštejn i luxembourg (Château de Vianden) oraz wizerunki świętych Królestwa Czeskiego, będących członkami rodu Römisch. Do dziś zachowały się jedynie freski na sklepieniach parteru, przedstawiających świętych.Jaskinia Sineda (nr 2 ). Pierwotnie znajdowały się w niej zamkowe piwnice. Nazwa jaskini pochodzi od czytanego wspak nazwiska austriackiego poety Michaela Denisa. Ściany tej sztucznej groty ozdobione są nazwiskami niemieckich literatów oraz datami ważnych dla historii Czech oraz rodu Römisch np: 1282 – rok głodu i walk za panowania Braniborów, 1447 – wyprawa Łużyczan przeciwko Ziemiom Czeskim, 1669 i 1708 – daty wydobywania kamieni szlachetnych. Kolejne miejsce to dawny ołtarz Madonny (nr 3 ) hr. Römisch nakazał wyciosanie tu ołtarzyka, który ozdobiono wizerunkiem Madonny Della Seida (na wzór obrazu Rafaella). Niestety po ołtarzyku pozostały jedynie resztki ozdobnego gzymsu. Na skałkach, patrząc w kierunku bramki można zobaczyć ślady po średniowiecznym pomieszczeniu wykutym w skale. Kolejne miejsce oznaczone nr 4 to Sala Trzech Mocarzy – dawny Pałac Zamkowy , a zarazem serce Zamku Vranov, położone jest w strategicznym miejscu, wśród skał otaczających go z trzech stron. Pałac miał kilka kondygnacji. Na parterze mieściła się kuchnia zamkowa, a głęboka wnęka służyła jako palenisko, dziś znajdują się tam jedynie kamienne podstawy. Otwór w skalnej ścianie tzw. okno służyło do mocowania kołowrotu do wyciągania wody ze studni. Dawna studnia miała 70 metrów głębokości i była częścią zamku sięgała prawie do poziomu rzeki Izery. Ponieważ została zbudowana poza bramą twierdzy, była chroniona przez drewniane fortyfikacje. Studnię będziemy mijać idąc do zamku. Dawny Pałac Zamkowy Franciszek Zacharias Römisch poświęcił to miejsce najważniejszemu wydarzeniu tamtych czasów – zwycięstwie nad Napoleonem w bitwie po Lipskiem w 1813 roku. W środku znajduje się kamienny cokół, na której jeszcze 100 lat temu znajdowały się kamienne: hełm, laska marszałkowska i szabla. Na cokole umieszczono napis „Ojczyźnie i jej bohaterskim obrońcom – 1814”.
Zobacz film
VIDEO
