Opawa, perła Czeskiego Śląska

W skrócie - Spis treści, Informacje Pokaż

Opawa, miasto nazywane Białą Perłą Śląska, oferuje zabytki od gotyku po skarby architektury pierwszej połowy XX wieku. Położone jest zaledwie kilka kilometrów od granicy z Polską, do najbliższego większego polskiego miasta – Raciborza jest około 30 km. Miasto leży nad rzeką Opawą i jej prawym dopływem Morawicą, w samym sercu okręgu morawsko-śląskiego, na Śląsku Czeskim lub jak kto woli na Śląsku Opawskim. Warto w tym miejscu dodać, ponieważ nie wszyscy wiedzą, że Śląsk nie kończy się na polsko-czeskiej granicy, jego niewielki fragment leży także u naszych południowych sąsiadów – w Czechach i właśnie ten region nazywany jest Śląskiem Czeskim. Opawa jest największym miastem w zachodniej części regionu morawsko-śląskiego, liczy blisko 60 tysięcy mieszkańców. W przeszłości było miastem królewskim, przez stulecia naturalnym centrum Księstwa Opawskiego, a potem aż do 1928 roku stolicą austriackiego i czeskiego Śląska. Rozgrywały się tu ważne wydarzenia historyczne, o których można przeczytać poniżej. Dziś nie tylko Opawa, ale cały Śląsk Opawski to prawdziwy raj dla osób kochających przygodę i tych wszystkich, których interesują zabytki architektury, kultury czy techniki. Śląsk Opawski jest stosunkowo małym regionem znajdującym się pomiędzy Jesionikami (pasmo górskie w Sudetach i Czechach) a Beskidem. Z tego względu może nas zaskoczyć ilość atrakcji, historycznych ciekawostek, zamków, pałaców, muzeów, które chcielibyśmy odwiedzić, a nie sposób tu wszystkich wymienić. Warto również wspomnieć, iż Śląsk Opawski ma doskonałe warunki do uprawiania turystyki pieszej i rowerowej (ma bardzo dużo tras rowerowych), które łączą te najpiękniejsze miejsca regionu.
Więc jeśli macie ochotę wyrwać się z domu i zwiedzić jego najważniejsze miejsca to weekend w zupełności wystarczy, jeśli jednak chcecie coś na jednodniową wycieczkę to z czystym sumieniem mogę polecić Opawę, tą nieformalną stolicę Śląska Czeskiego i jej bliską okolice.

Czy wiesz… skąd wzięło się logo miasta Opava? Są dwie teorie na ten temat. 1. Legendy, iż na miejscu dzisiejszego miasta dwaj kupcy kłócili się o PAWIA. 2. Gry słownej związanej z nazwą miasta o-pav-a. Dlatego w logo miasta użyto symbolu pawia. Kolorystyka logo wywodzi się z herbu miasta – czerwony oznacza kolor królewski, biały „białą” Opawę, srebrny oznacza luksus i wytworność.

Zwiedzanie miasta Opawa

Pierwszym punktem od, którego powinniśmy rozpocząć zwiedzanie jest Punkt Informacji Turystycznej. Znajduje się na Górnym Rynku po drugiej stronie gmachu ratusza (dziś siedziba urzędu miejskiego).Tam możemy zaopatrzyć się w mapki oraz przewodnik po mieście oczywiście wszystko w języku polski.
Spacer przez zabytkową Opawę zaczynamy na Górnym Rynku w samym sercu miasta. Tutaj znajduje się zabytkowa wieża miejska, budynek ratusza (Hláska) stanowi ona jeden z punktów orientacyjnych miasta. Pierwotnie wieża była drewniana, ale w 1561 roku została zniszczona przez pożar. Nową zbudowano w latach 1614-1618 tworzyła ją czworoboczna wieża z cegły i kamienia kończąca się trzypiętrową kopułą. Obecną formę uzyskała po przebudowie, która miała miejsce na początku XX wieku. W tyj chwili budynek jest siedzibą Urzędu Miasta. Wieża Hláska ma 60 metrów wysokości i jest otwarta dla publiczności w każdą sobotę od początku kwietnia do końca września (wejście płatne – zobacz info.), przy dobrej pogodzie można zobaczyć szczyty Jesioników i oczywiście piękną panoramę miasta.
Po drugiej stronie ratusza znajduje się Teatr Śląski. Jest to drugi, zaraz po słynnym praskim Teatrze najstarszy budynek teatralny w Czechach. Pierwszą sztukę wystawiono w nim w 1805 roku. Pierwsza przebudowa miała miejsce w latach 1882-1883 i kolejna w 1909 roku. Po wojnie w 1948 roku fasada budynku została ponownie przebudowana, ze stylu neorenesansowego na formę realizmu socjalistycznego. Warto w tym miejscu dodać, że ten styl po II wojnie światowej był narzucany przez ZSRR w innych państwach bloku sowieckiego, był propagandowym narzędziem partii komunistycznej. Według założeń partii architektura miała wyrażać siłę i potęgę państwa, a nie piękno czy elegancję. W takiej formie przetrwał do czasów upadku komunizmu. W latach 1990-1992 bardzo dużym nakładem finansowym przeprowadzono kolejną przebudowę, podczas której budynek odzyskał swój pierwotny neorenesansowy wygląd i powrócił do bogatej w zdobnictwo fasady.
Po lewej stronie od teatru znajduje się pochodząca z XIV wieku gotycka Konkatedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, to najważniejszy gotycki zabytek w Opawie, wybudowana przez Zakon Krzyżacki. Gotycka świątynia z potężnym dachem i dwiema wieżami stanowi charakterystyczny punkt miasta, widoczny z dużej odległości. Jest uważana za największą ceglaną budowlę epoki śląskiego gotyku w Czechach, a wieża południowa o wysokości 102 metrów jest najwyższą wieżą na Śląsku.
Na Górnym Rynku i w jego otoczeniu oprócz wyżej wymienionych obiektów zobaczymy jeszcze wiele historycznych i architektonicznych zabytków m.in.: budynek Izby Handlowej i Rzemieślniczej, dom handlowy Breda, na ulicy Masaryka dwa pałace Bluchera i Sobka oraz piękne secesyjne kamienice, które niestety w większości sąsiadują z komunistycznymi betonowymi klockami. Przy ulicy Masaryka znajduje się również klasztor Minorytów z Kościołem św. Ducha, to miejsce również warto odwiedzić, ponieważ jest to jeden z najważniejszych historycznych symboli miasta. Kościół św. Ducha został wybudowany przed 1269 rokiem, dziś jest owiany tajemnicą, która jeszcze tak naprawdę do końca nie została odkryta. Prawdopodobnie w krypcie kościoła zostali pochowani książęta opawscy z dynastii Przemyślidów (Przemyślidzi dla Czechów to tak jak dla nas Piastowie). Pierwotnie gotycki budynek kościoła, z dwoma nawami, został w XVII wieku przebudowany. W przylegającym kompleksie klasztoru minorytów zachowała się, pochodząca z czasów powstawania w 1238 roku, sala kapitulna i zimowy refektarz ze zdobieniami freskowymi pochodzącymi z XVIII wieku.
Z Górnego Rynku jest tylko kilka kroków spacerkiem do drugiego – Dolnego Rynku, który również otoczony jest starymi kamienicami. Nad nim dominuje kościół pod wezwaniem św. Wojciecha z oryginalnym Kolegium Jezuitów, w którym obecnie znajduje się Archiwum Ziemskie. Dziś kościół jest jednym z przykładów barokowej sztuki sakralnej. Portal świątyni zdobią rzeźby świętych. Przed kościołem znajduje się barokowa Kolumna Mariańska z końca XVII wieku.
Kto chce bliżej poznać Czeski Śląsk, jego historię, przyrodę i kulturę, musi w Opawie odwiedzić neorenesansowy budynek, którego stała wystawa jest poświęcona właśnie temu najmniejszemu historycznemu terytorium Republiki Czeskiej. Chodzi mianowicie o mieszczące się w parku Smetany Muzeum Ziemi Śląskiej – najstarsze muzeum w Czechach, założone w 1814 roku. Muzeum Śląskie zarządza obecnie 6 ważnymi obiektami. Posiada największą kolekcję śląskich, dokumentów, książek i artefaktów dotyczących Śląska Czeskiego, można powiedzieć od przyrody żywej i nieożywionej poprzez prehistorię, historię aż po historię sztuki, skupiając swoją uwagę przede wszystkim na obszarze historycznym Śląska, północnych i północno-wschodnich Moraw. Muzeum czynne jest przez cały rok od Pon-Nie 9:00-19:00 zwiedza się samodzielnie. Dostępne są przewodniki w języku polskim w formie drukowanej. Czas zwiedzania to około 90 minut.

Po zwiedzaniu zabytków architektury świeckiej i sakralnej, jeśli będziemy mieli czas i chęci warto odbyć spacer po jednym z parków miejskich, które jak spojrzymy na mapkę stworzyły pierścień zieleni wokół zabytkowego centrum miasta, trzeba przyznać że jest dosyć duży. Wszystkie parki mają bogatą historię, którą spacerując spotkamy na każdym kroku. Pełno tu rzeźb i pomników sławnych osób. W miejscach o specjalnych znaczeniu przyrodniczym lub kulturowym umieszczone są tablice informacyjne. Na ich terenie znajdują się także miejsca na pikniki, place zabaw dla dzieci, jest mnóstwo uliczek dla rolkarzy i rowerzystów. Warto dodać, że parki są ulubionym miejscem wypoczynku mieszkańców miasta.
Podsumowując: Na pewno Opawa nie jest tak piękna jak Praga, Drezno czy Budapeszt, szpeci trochę ta pokomunistyczna architektura, w niektórych miejscach wręcz przyklejone do pięknych historycznych budynków, ale myślę, że na spokojne spędzenie jednodniowej wycieczki Opawa się nadaje.

Gmach Ratusza na Górnym Rynku

Teatr Śląski

Model układu słonecznego w fontannie na Górnym Rynku

Centrum kulturalne przy ulicy Ostrožné

Uliczki Opawy

Uliczki starego miasta

Casino Kartáč

Kamienice przy Górnym Rynku

Budynek biblioteki

Konkatedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny

Muzeum Ziemi Śląskiej

Kościół św. Wojciecha na Dolnym Rynku

Kościół św. Wojciecha wnętrze

Archiwum Ziemskie

Kamienice przy Dolnym Rynku

Zabudowania przy Górnym Rynku

Klasztor Minorytów od strony parku

Park

Czy wiesz że… Opawa leżała na strategicznym, handlowym Bursztynowym Szlaku? Także również przez to miasto na początku naszej ery przewożony był bursztyn, miód, natomiast w kierunku odwrotnym wędrowały produkty z warsztatów śródziemnomorskich.

Trochę historii

Historia tych terenów gdzie obecnie rozciąga się Opawa, sięga czasów z wczesnego średniowiecza, kiedy był to gród śląskiego rodu Golęszyców. Pierwsza wzmianka o Opawie pochodzi z 1195 roku, a miastem można ją nazwać od 1224 roku. Właśnie w tym czasie król czeski Przemysł Otokar I nadał Opawie prawa miejskie i to z czasów jego panowania pochodzi najstarszy zachowany dokument przyznający Opawie przywileje miejskie.
W  XIV wieku wokół miasta zaczęło kształtować się Księstwo Opawskie, którym zarządzali Przemyślidzi opawscy. Następnym ważnym kamieniem milowym w historii miasta stał się wiek XVI, kiedy to reformacja wywarła bardzo mocny wpływ na Opawę, miasto należało do ośrodków protestanckich. W czasie wojny trzydziestoletniej Opawa została bez walki przekazana wojskom króla duńskiego, a kilkakrotnie zajęli ją także Szwedzi. Największą klęską dla miasta był pożar w 1689 roku, który strawił większą część zabudowy. W tym czasie dochodziło także do zmian w strukturze narodowościowej na korzyść Niemców, co swój punkt kulminacyjny osiągnęło w latach 20-tych XVIII wieku, gdy Czesi stanowili zaledwie jedną siódmą ludności Opawy. Gdy w  roku 1742 Maria Teresa Habsburg przegrała wojnę z Prusami, większość Śląska przypadła Prusom. Opawa została tym samym stolicą Śląska austriackiego.
Wiek XIX to wyraźne ożywienie przemysłowe, które nastąpiło po otwarciu Kolei Północnej Cesarza Ferdynanda w 1855 roku. w Opawie funkcjonowało wówczas kilka przedsiębiorstw, przeważnie tekstylnych, powstał browar, a także dwie cukrownie. W tym okresie w Opawie funkcjonowały obok siebie liczne społeczności – niemiecka, czeska i żydowska. W 1877 roku powstała na terenie miasta staraniem czeskich patriotów Macierz Opawska (Czeska Jedność Narodowa), której celem było forsowanie większych swobód czeskiej mniejszości, w opawskiej części Śląska przed niemiecko myślącą społecznością oraz przed austriackimi władzami państwowymi. Spory polityczne i narodowościowe nasiliły się po zakończeniu I wojny światowej, kiedy Opawa została ogłoszona na krótko stolicą Kraju Sudetów. Ta próba oporu przeciwko formującemu się państwu czechosłowackiemu została zakończona w momencie zajęcia miasta przez oddziały czechosłowackie. Te bez walki wkroczyły do miasta dnia 18 grudnia 1918 roku. Opawa została wówczas stolicą Śląska Czechosłowackiego, jednak większość ludności nadal stanowili Niemcy, toteż wielu obywateli z zadowoleniem przyjęło wiadomość o przyłączeniu Opawy do Niemiec nazistowskich w 1938 roku. W ten sposób obiecujący rozwój działalności Macierzy Opawskiej został nagle przerwany, okupacja Sudetów i ich przyłączenie do Rzeszy niemieckiej w czasie drugiej wojny światowej pozbawiło ją wszelkiego majątku i zniszczyło wszystko, co udało się do tej pory zrealizować.
Po II wojnie światowej Opawa została wyzwolona przez wojska radzieckie, prawie jedna trzecia miasta została zniszczona. Nastąpiło wysiedlenie wielkiej części ówczesnej ludności niemieckiej na mocy dekretów Beneša, od tego momentu większość stanowili Czesi.

Źródło wersja skrócona: www.opava-city.cz

Grzegorz R.

#TuiTamINFO to ktoś, kto ostatnio ma dużo czasu i zwykle udaje Mu się gdzieś "uciec" bliżej lub dalej. Oczywiście stara się mieć ze sobą aparat. Kiedy nie podróżuje to prawdopodobnie delektuje się ciszą domowego spokoju lub odkrywam najgłębsze sekrety najnowszych urządzeń technologicznych.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ Anuluj odpowiedź

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Ponieważ podróżowanie stało się dla Mnie łatwiejsze, a ostatnio mam trochę więcej czasu, to zwykle udaje mi się gdzieś „uciec” kilka razy w roku, bliżej lub dalej. Oczywiście staram się mieć ze sobą aparat. Fotografia nie jest moim sposobem na życie, to raczej amatorska pasja i według mnie, może być sposobem komunikowania się z innymi. Myślę, że większość amatorów robi to z tych samych powodów, dla radości tworzenia, miłości do podróży i fotografii. Dołożyłem wszelkich starań, aby treść była jak najbardziej zgodna z rzeczywistością, wykorzystując do tego celu, przewodniki, informatory, biuletyny, książki historyczne, archiwa, biblioteki internetowe itp. Będę wdzięczny za wskazówki dotyczące błędów i nieaktualnych informacji. Wszelkie uwagi są dla mnie bardzo cenne i mile widziane, dzięki nim będę mógł dokonać jak najszybciej korekt w opisach.