Gliwice to miasto leżące w południowej Polsce, w województwie śląskim, jest jednym z najstarszych miast na Górnym Śląsku. O Gliwicach źródła historyczne wspominają po raz pierwszy w XIII wieku. W tym okresie miasto leżało w granicach Polski. Jak donoszą historycy, w XIV wieku Gliwice miały charakter obronny i należały do księstwa opolsko-raciborskiego i w tym też czasie stanął tu zamek. Przypuszcza się, że zbudował go książę Siemowit, który swoje panowanie rozpoczął około 1337 roku i jako jedyny nosił w tym czasie przydomek księcia gliwickiego. Tylko czy rzeczywiście zamek stał w tym miejscu?. Historia powstania zamku nie jest dobrze poznana i nadal pozostaje obiektem badań historyków. Jedna z hipotez mówi, że pierwotnie stał w południowo-wschodniej części miasta, nieopodal kościoła Wszystkich Świętych, gdzie współcześnie znajduje się budynek plebani.
Makieta przedstawia Gliwice w XVII wieku.
Wiadomym jest że, istniejący obecnie budynek określany jako Zamek Piastowski (według historyków prawidłowa nazwa to Dwór Cetrycza ), wraz z murami obronnymi powstał w XIV wieku, początkowo w formie dwóch baszt założonych na planie kwadratu, później połączonych ze sobą ścianą kurtynową i drewnianą galerią, gdzie do dzisiaj przetrwały: wieża, mur kurtynowy, jedno skrzydło mieszkalne, fragmenty średniowiecznych kamiennych murów oraz piwnice. Podaje się też inną datę powstania, miał zostać zbudowany wykorzystując istniejący wcześniej wspomniany fragment umocnień obronnych z połowy XIV wieku w latach 1558-1561 z inicjatywy Fryderyka Zettritza, jednak ten okres w większości źródeł historycznych przedstawiany jest jako rozbudowa istniejącej warowni, która łączący style gotycki i renesansowy. W następnych wiekach zamek podlegał licznym przebudowom, wykorzystywany był na różne sposoby – jako arsenał, słodownia czy więzienie miejskie. Do 1945 roku budynek nazywano dworem Cetrycza. Po wojnie doczekał się gruntownej przebudowy. W latach 1952-1961 baszta zachodnia została podwyższona o jedną kondygnację i nakryta dachem czterospadowym, a budynek zaadaptowano na siedzibę muzeum. Kolejne prace budowlano-remontowe przeprowadzono w latach 1983-1988 zmieniły one wygląd zewnętrzny obiektu i układ jego wnętrz. W skrzydle zachodnim i łączniku od południa wyeksponowano mur kamienno-ceglany do wysokości trzeciej kondygnacji. Ostatnią rewitalizację obiektu przeprowadzono w latach 2005-2008. Obecnie budynek nazywany Zamkiem Piastowskim jest oddziałem Muzeum w Gliwicach , mieszczą się w nim działy: archeologiczny, historyczny i etnograficzny .
Popularne w tej chwili...
Czy wiesz że… W 1683 roku miasto zaszczycił swą obecnością Jan III Sobieski zmierzający z odsieczą na Wiedeń ? Zatrzymał się w klasztorze ojców Franciszkanów przy kościele Podwyższenia Krzyża Świętego.
Wystawy na zamku
Wystawa archeologiczna ukazuje historię Ziemi Gliwickiej od najstarszych znalezisk datowanych na epokę kamienia, aż po wczesne średniowiecze. W jej zbiorach znajdują się zabytki pochodzące z badań wykopaliskowych prowadzonych na terenie powiatu gliwickiego. Najwięcej miejsca poświęcono cmentarzysku łużyckiemu z okresu wczesnego żelaza, odkrytemu przed laty w miejscowości Świbie. Wystawiono m.in. zrekonstruowane szkielety zwierząt plejstoceńskich – nosorożca włochatego i mamuta, a ponadto zobaczymy bogatą kolekcje artefaktów ceramicznych, metalowych (brązowe i żelazne ozdoby, narzędzia i broń).
Wystawa historyczna przedstawia dzieje miasta poczynając od lokacji grodu w końcu XIII wieku, kończąc na przełomie ustrojowym w Polsce w roku 1989. Zobaczymy m.in. dokumenty, akta i rękopisy, starodruki, książki i broszury, zabytki cechowe, zabytki górnicze, kartografię, prasę, militaria, sztandary i chorągwie, afisze i plakaty, banknoty i numizmaty, odznaczenia i medale, ikonografię, fotografie itp.
Wystawa Etnograficzna dokumentuje kulturę wsi regionu gliwickiego. Dużą część zbiorów stanowią kobiece i męskie stroje ludowe zaprezentowane na naturalnej wielkości manekinach w przeszklonych tubach. Stroje pochodzą z regionu gliwickiego, z terenu Śląska Cieszyńskiego i innych części Górnego i Dolnego Śląska. Dodatkowo zobaczymy sprzęt domowy i gospodarstwa domowego, wyposażenie dawnych domów wiejskich. Na wystawie zobaczyć można również tradycyjną śląską kuchnię i izbę.
Adres – centrum miasta ul. Pod Murami 2
Strona zamku – www.muzeum.gliwice.pl
Ceny biletów, godziny otwarcia: www.muzeum.gliwice.pl/pl/informacje-praktyczne (w soboty bezpłatnie)
Głowna siedziba muzeum w Gliwicach to XIX-wieczna willa Caro
Audio przewodniki – w zamku można bezpłatnie wypożyczyć (zostawiając kaucję) audio przewodniki. Przy ich pomocy jest możliwość zwiedzania Gliwic. Do wyboru są dwie trasy: „Spacerem po Starym Mieście” i „Spacerem po Śródmieściu”.
Przewodnik .pdf online – – www.gliwice.eu/sites/default/files/imce/przewodnik26_04_2.pdf – www.turystyka.gliwice.eu/sites/default/files/imce/przewodnik.pdf