Tirana stolica Albanii na jeden dzień

W skrócie - Spis treści, Informacje Pokaż

Tirana jest nie tylko stolicą kraju i najbardziej zaludnionym miastem w Albanii, ale także najważniejszym politycznym i gospodarczym centrum kraju. Obecnie ludność szacowana jest na 800 000 osób i ciągle rośnie, a jeszcze prawie 100 lat temu było to dość małe miasteczko, które liczyło tylko kilka tysięcy mieszkańców. W ciągu ostatnich kilku lat w stolicy odnotowano istotne zmian w jego wyglądzie, jednak na pierwszy rzut oka miasto i tak może wydawać się nieciekawe.
Większość ludzi, z którymi rozmawiałem i którzy mieli okazję odwiedzić Tiranę, nie mieli najlepszej opinii o mieście. Twierdząc, że nie ma tu interesujących zabytków jak w innych stolicach europejskich i lista atrakcji w Tiranie jest raczej krótka, do tego te komunistyczne blokowisko i chaotyczna zabudowa. Cóż, szczerze mówiąc, ja ma trochę inne zdanie na ten temat, jeżeli pochodzimy tutaj trochę, porozmawiamy z miejscowymi ludzi, poczujemy klimat miasta to Tirana na pewno zaskarbi sobie naszą sympatię. Musimy zrozumieć, Tirana zresztą jak i cała Albania przechodzi przez proces odbudowy po czasach komunistycznych oraz kompletnej izolacji od reszty świata i to prawda, większość miasta pochodzi z czasów dyktatury komunistycznej i właśnie tak to wszystko wygląda; dużo betonu, zniszczone budynki, obrzeża miasta pełne nielegalnych budynków budowanych. Ale w ostatnich latach turystyka w Albanii kwitnie, miasto się zmienia, odnowiono tereny zielone, dodano place zabaw, przemalowano wiele brzydkich budynków, wybudowanych zostało wiele nowych w ciągu ostatnich dwudziestu lat. Warto w tym miejscu dodać, iż pomysł przemalowania budynków to efekt decyzji wydanej w 2000 roku przez ówczesnego burmistrza Tirany, nie podobało mu się szarobure miasto więc postanowił je zmienić w kolorową stolicę, zlecił jak najszybsze przemalowanie fasad stołecznych bloków na różne kolory.
Wiadomym jest, że jeszcze pozostaje wiele do zrobienia, w myśl powiedzenia „Nie od razu Rzym zbudowano” i fajnie będzie TU jeszcze kiedyś wpaść, aby zobaczyć jak to wszystko się zmienia, mam nadzieję, że na jeszcze lepsze.

Trochę historii

Pierwsze udokumentowane dowody terenów dzisiejszej Tirany pochodzą z 1418 roku z pisma księdza katolickiego. W swoim opisie odnosi się do wiosek Wielkiej Tirany i Małej Tirany, która w tym czasie nigdy nie miała jakiegoś większego znaczenia i aż do końca średniowiecza nie była niczym więcej niż tylko małą wioską. W 1703 roku Tirana liczyła zaledwie około 4000 mieszkańców. W 1789 roku rozpoczęto budowę meczetu Ethem Beja, którą zakończono w 1821 roku. W tym samym roku Tirana miała już 12000 mieszkańców, a w 1838 roku liczyło już 38000 mieszkańców.
Za datę założenia Tirany uważa się rok 1614. Wtedy to Sulejman Pasza Bargjini postawił szereg budowli użyteczności publicznej. W XVII wieku miasto stało się ośrodkiem handlowym, ale tak naprawdę nigdy nie zyskało większego znaczenia gospodarczego, w porównaniu do nadmorskiego Durres i innych podobnych miast. W 1912 roku Albania uzyskała niepodległość, a po I wojnie światowej w lutym 1920 roku Tirana stała się jego stolicą. W ciągu następnych dwóch dekad miasto było pod wpływem i rozwijane przez włoskich architektów. Podczas II wojny światowej zostało zajęte przez Niemców i Włochów, zanim jego własna partia komunistyczna wyzwoliła kraj w 1944 roku. Wkrótce potem w mieście powstał komunistyczny rząd, na którego czele stanął Enver Hodża. W 1957 roku w mieście założono pierwszy w Albanii uniwersytet, wybudowano Pałac Kultury, Teatr, Bibliotekę Narodową, Akademię Nauk i Muzeum Historyczne. Na przełomie lat 80-tych i 90-tych przez miasto przetoczyła się fala gwałtownych demonstracji, które ostatecznie doprowadziły do załamania się komunistycznego reżimu w 1991 roku.

Ciekawostka: Niewielu zdaje sobie sprawę, ale w kraju wielkości województwa wielkopolskiego, w latach dyktatury Envera Hodży wybudowano około 700 tys. bunkrów. Większość z nich to małe kopulaste konstrukcje, które wystają do 2-3 metrów z powierzchni ziemi i mogą pomieścić do czterech osób.

Co warto zobaczyć w tętniącym życiem mieście?

Mozaika nad wejściem do budynku Narodowego Muzeum Historycznego

Choć Tirana nie ma tyle ciekawych miejsc jak np. Praga czy Budapeszt, niemniej jednak jest wiele interesujących rzeczy, które warto zobaczyć i zwykle jeden dzień wystarczy, by poznać najważniejsze atrakcje i zabytki. Warto jednak rozważyć nieco dłuższy pobyt, by odwiedzić i poznać miasto bliżej. Zwiedzanie najlepiej rozpocząć od serca Tirany, czyli Placu nazwanego na cześć bohatera narodowego Georga „Skënderbeu” Kastriota (mapa Google Skanderbeg Square) na środku którego usytuowany jest oczywiście jego pomnik, postawiony w 1968 roku z okazji 500 rocznicy śmierci. Wokół placu znajduje się kilka ciekawych budynków: Meczet Ethem Bey, Wieża Zegarowa, Muzeum Narodowe, Pałac Kultury oraz Teatr Opery i Baletu.
Meczet Ethem Bey (mapa Google Xhamia Et’hem Bej) od placu oddalony jest około 200 metrów. Został wzniesiony w 1823 roku po 44 latach budowy przez Molla Bey, a ukończony przez jego wnuka Haxhi Et’hem Bey. Podczas gdy komuniści kontrolowali Albanię został zamknięty, ponownie otwarty w 1991 roku wbrew woli władz. Mimo to policja postanowiła nie interweniować, było to postrzegane jako znaczący kamień milowy na rzecz wolności wyznania w Albanii. Meczet można odwiedzać codziennie, zakaz dotyczy jedynie podczas nabożeństw.
Obok meczetu znajduje się kolejna atrakcja Wieża Zegarowa (mapa Google Kulla e Sahatit) została zbudowana w 1822 roku i cały czas pozostaje stałym symbolem miasta. Jednak nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że pierwotnie nie była tak wysoka. W 1928 roku miała miejsce pierwsza poważna przebudowa. Wieża została podniesiona do 35 metrów. Zegar, który można dziś zobaczyć, został zainstalowany po renowacji. Na szczyt wieży prowadzi 90 stopni. Wejście na szczyt wieży jest bezpłatne. Czynne w poniedziałek od 9.00 – 13.00 i czwartek od 9.00 – 13.00 i od 16.00 – 18.00.
Kolejny budynek mieszczący się przy placu, to Teatr Opery i Baletu (mapa Google Teatri i Operas dhe Baletit) największa scena teatralna w Albanii posiadająca status sceny narodowej przedstawiająca krajowe i międzynarodowe produkcje pieśni i tańca. Niestety nie ma możliwości zwiedzania.

Pomnik Matki Teresy przy Katedrze Św. Pawła

Naprzeciwko pomnika, po drugiej stronie placu znajduje się Narodowe Muzeum Historyczne (mapa Google Muzeu Historik Kombëtar) zostało otwarte dla publiczności 28 października 1981 roku. W muzeum zobaczymy jak bogata jest historia Albanii. Przedstawione są najważniejsze wydarzenia z życia i dziedzictwa Albanii od momentu jej powstania m.in: starożytność, średniowiecze, kultura Albanii, albański opór podczas II wojny światowej i wystawa na temat komunistycznego ludobójstwa. Nad frontowym wejściem znajduje się wspaniała mozaika zatytułowana „Albańczyk”. Otwarte jest codziennie, wstęp płatny.
Dwieście metrów od placu znajduje się kolejna pozostałość komunistyczna, którą warto odwiedzić, to przekształcony w muzeum bunkier o nazwie Bunk’Art 2 (mapa Google Bunk’Art 2). W profesjonalnie zaprojektowanych podziemnych pokojach pod Ministerstwem Spraw Wewnętrznych, można dowiedzieć się więcej o prześladowaniu opozycji przez komunistyczną tajną policję Sigurimi i służbę bezpieczeństwa. Całość została bardzo dobrze zaprojektowana i stanowi fascynującą podróż po wszystkich tych okropnościach jakie miały miejsce za czasów Enver Hodży. Wstęp jest płatny, zwiedzanie trwa około godziny. Inną budowlą przypominającą bunkier, którą trudno przeoczyć, a jest oddalona 10 minut drogi od Bunk’Art 2 to tzw. Piramida z Tirany (mapa Google Pyramid of Tirana) dawne Muzeum Envera Hodży. Zaprojektowała go córka dyktatora, jako grób po śmierci ojca. Ciało Hodży nigdy nie zostało tu złożone, lecz pochowane na dużym cmentarzu w Sharre na obrzeżach Tirany. Budowa piramidy trwała dwa lata. Według niektórych opisów był to najdroższy budynek, jaki kiedykolwiek zbudowano w Albanii. W centrum piramidy znajdowała się marmurowa statua byłego dyktatora. Na dużej scenie z widownią odbywały się uroczystości na wysokim szczeblu. Po obaleniu komuny piramida została przekształcona w Międzynarodowe Centrum Kultury. Później mieściły się w nim biura, bary i dyskoteka. W kolejnych latach przyszło bankructwo i jak wygląda teraz przekonacie się jak ją zobaczycie. Wielokrotnie pojawiały się propozycje dalszego jej wykorzystania, niektórzy chcą ja zostawić jako pomnik z tego okresu, podczas gdy inni chcą zburzyć.
Kolejny ciekawy budynek, który mijamy na trasie z placu Skanderbeg do Piramidy to Narodowa Galeria Sztuki w Tiranie (mapa Google Galeria Kombëtare e Arteve) została założona w 1954 roku. W latach 2009–2010 budynek został poddany gruntownej renowacji. Na pierwszym piętrze umieszczono stałą wystawę sztuki albańskiej z XIX i XX wieku, a także sztuki socrealistycznej. Na parterze są prezentowane wystawy czasowe, tam też znajduje się biblioteka. Warto również zatrzymać się na chwilę w Katedrze Św. Pawła (mapa Google Katedralja Katolike Shën Pali), która tak na marginesie również jest na trasie do piramidy, mieści się przy bulwarze Zhan D’Ark. Nie jest to jakiś stary zabytkowy budynek. Jest to raczej nowoczesna świątynia wybudowana w latach 2000-2001. We wnętrzu znajdują się witraże przedstawiające Matkę Teresę i papieża Jana Pawła II.
Na koniec została nam jeszcze rozrywka i odwiedzenie dzielnicy Blloku (mapa Google Blloku) to już zupełnie odmienny obraz miasta od pozostałych dzielnic mieszczących się w centrum. Jest to ekskluzywna i modna część Tirany, kiedyś była niedostępna dla zwykłych śmiertelników, dziś stał się najmodniejszą i najbardziej tętniącą życiem dzielnicą. Wypełniona butikami, sklepami, kawiarniami, restauracjami, modnymi barami i klubami nocnymi. Warto dodać, że właśnie w tej dzielnicy znajduje się niestety nie dostępna do zwiedzania rezydencja byłego dyktatora albańskiego Envera Hodży (mapa Google Enver Hoxha’s Former Residence).

To tylko niektóre, bardziej znane obiekty i miejsca które warto zobaczyć. Jak widać jest tego trochę i na jeden dzień wystarczy. Tirana i jej bliska okolica, jak wczytamy się w przewodniki oferuje naprawdę dużo więcej, ale nam już po prostu nie starczyło czasu, trzeba było jechać dalej.

Kto to jest ten Enver Hodża

Enver Hodża – „Hitler” Albanii

Kiedy zapytamy mieszkańców Tirany o postać Envera Hodży, reakcja jest zwykle taka sama: chwila konsternacji, zwieszona głowa i po chwili krótkie stwierdzenie: „Nie rozmawiajmy o nim, temat od dawna jest zamknięty”. Dla Albańczyków samo wymawianie nazwiska dyktatora jest powrotem do dramatu jaki wyrządził im człowiek, który uważał Breżniewa za nadmiernego „liberała”, zakazał wszelkiej religii w państwie i wybudował więcej bunkrów i schronów niż ma lub miała większość państw Europy razem wziętych. Enver Hodża (Hoxha) chciał Albanii na wzór Chin Mao Zedonga, by tego dokonać zamienił swoich rodaków w posłuszne kukiełki sterowane przez milicje polityczną, a bardziej niepokornych wysłał do obozów tworzonych na podobny wzór co nazistowskie Niemcy. Hodża swoimi zbrodniami odebrał Albańczykom godność, o te godność musieli walczyć aż do początku lat 90-tych, jednak zbrodnie Hodży mimo upływu lat nie zostały zapomniane i pewnie prędko to się nie zmieni.

Źródło: www.obserwatormiedzynarodowy.pl . Obszerny artykuł można przeczytać tutaj

Pomnik Gjergj Kastrioti Skënderbeu

Główny plac w Tiranie

Wieża Zegarowa

Teatr Opery i Baletu

Plac i Teatr Opery i Baletu

Narodowe Muzeum Historyczne

Narodowe Muzeum Historyczne – wejście

Park przy głównym placu

Bunk’Art 2

Bunk’Art 2 – wejście

Budynek Ministerstwa Rolnictwa

Teatr Narodowy i Ministerstwo Rolnictwa

Budynek Ministerstwa Spraw Wewnętrznych

Katedra Św. Pawła

Katedra Św. Pawła – wnętrze

Jedna z ulic w dzielnicy Blloku

Xheko Imperial Hotel w dzielnicy Blloku

Villa Envera Hodży

Dzieło sztuki przed National Arts Gallery

Piramida w Tiranie

Politechnika Tirańska

Hotel Marriott i stadion

Grzegorz R.

#TuiTamINFO to ktoś, kto ostatnio ma dużo czasu i zwykle udaje Mu się gdzieś "uciec" bliżej lub dalej. Oczywiście stara się mieć ze sobą aparat. Kiedy nie podróżuje to prawdopodobnie delektuje się ciszą domowego spokoju lub odkrywam najgłębsze sekrety najnowszych urządzeń technologicznych.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ Anuluj odpowiedź

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Ponieważ podróżowanie stało się dla Mnie łatwiejsze, a ostatnio mam trochę więcej czasu, to zwykle udaje mi się gdzieś „uciec” kilka razy w roku, bliżej lub dalej. Oczywiście staram się mieć ze sobą aparat. Fotografia nie jest moim sposobem na życie, to raczej amatorska pasja i według mnie, może być sposobem komunikowania się z innymi. Myślę, że większość amatorów robi to z tych samych powodów, dla radości tworzenia, miłości do podróży i fotografii. Dołożyłem wszelkich starań, aby treść była jak najbardziej zgodna z rzeczywistością, wykorzystując do tego celu, przewodniki, informatory, biuletyny, książki historyczne, archiwa, biblioteki internetowe itp. Będę wdzięczny za wskazówki dotyczące błędów i nieaktualnych informacji. Wszelkie uwagi są dla mnie bardzo cenne i mile widziane, dzięki nim będę mógł dokonać jak najszybciej korekt w opisach.