Prizren to drugie co do wielkości i jedno z najstarszych miast Kosowa, położone na zboczach gór Szar Planina (Sharr), nad rzeką Bistricą zaledwie godzinę drogi od stolicy Prisztiny i około 20 minut od granicy z Albanią Kulturalna stolica Kosowa „.
Zanim cokolwiek napiszę na temat spędzania cudownego dnia w kulturalnej stolicy najmłodszego kraju europejskiego – Prizren, warto poznać historię samego Kosowa, a przyznać trzeba, że jest burzliwa i krwawa.
Flaga Kosowa na ciemnobłękitnym tle przedstawia terytorium i sześć białych gwiazd pięcioramiennych, symbolizujących sześć grup etnicznych – Albańczyków, Serbów, Romów, Turków, Bośniaków i Goranów.
W starożytności tereny dzisiejszego Kosowa znajdowały się na pograniczu dwóch wielkich kultur: greckiej i rzymskiej, następnie stało się terytorium granicznym między wschodnim a zachodnim Cesarstwa Rzymskiego oraz królestwami wczesnośredniowiecznymi i Cesarstwem Bizantyjskim. Na początku XI wieku Kosowo częściowo dostało się pod wpływ chrześcijaństwa wschodniego. Przełomowym okresem okazał się wiek XIII, gdy obszar Kosowa stał się kulturalnym i religijnym centrum Królestwa Serbskiego i to właśnie wtedy powstały najwspanialsze serbskie świątynie prawosławne. Wiek XIV to ekspansji państwa Turków Osmańskich, podbijających sukcesywnie obszary Cesarstwa Bizantyjskiego. W 1389 roku na polach nieopodal Prisztiny odbyła się słynna bitwa na Kosowym Polu, w której wojska serbskie poniosły klęskę, co umożliwiło Imperium Osmańskiemu całkowite opanowanie terytorium Kosowa. Od tej pory terytorium to stało się areną krwawej rywalizacji o wpływy i rozwój dwóch wielkich religii – chrześcijaństwa i islamu, czego efekty obserwujemy do dnia dzisiejszego. W granicach Imperium Osmańskiego Kosowo pozostawało do 1913, kiedy wróciło do Serbii. Kolejne lata – pierwsza połowa XX wieku to ciągłe walki, bunty powstania kosowskich Albańczyków o własne państwo. Dopiero kiedy Kosowo weszło w skład powojennej Jugosławii, wszelkie spory narodowościowe zostały siłą uciszone przez ówczesnego przywódcę – Titę.Macedonią Północną Albanią Bardzo trudno jest ustalić prawdę historyczną we wszystkich punktach zapalnych kosowskiej historii. Kto ma tak naprawdę rację? Trudno powiedzieć, niech spierają się historycy, politycy i znawcy tematu. Jak zawsze wielka polityka. Według mnie najważniejszym powinno być, aby Kosowarzy i Serbowie rozwiązali wzajemne spory, przede wszystkim bazując na dzisiejszej sytuacji, a nie zasiedziałych w narodowej świadomości mitach.
Popularne w tej chwili...
Czy wiesz że… Kosowo jest najmłodszym krajem w Europie? Niepodległość uzyskało 17 lutego 2008 roku odłączając się od Serbii. Serbia zakwestionowała niepodległość Kosowa jak i Rosja oraz niektóre kraje UE m.in. Hiszpania, Cypr, Rumunia, Grecja i Słowacja.
Co warto zobaczyć w Prizren
Do Prizren w Kosowie można „wyskoczyć” np. podczas pobytu w Albanii. Ze stolicy Albanii – Tirany Duress Durres Bałkanach
W Prizren punktem wyjścia powinien być Plac Shadervan , który jest zawsze pełen ludzi i jest ulubionym miejscem spotkań mieszkańców i turystów. Ten historyczny brukowany plac z fontanną pośrodku, tak starą jak sam plac, jest centralną i najbardziej znaną dzielnicą miasta z mnóstwem restauracji, barów, kawiarni butików i budynków sakralnych. Od reszty miasta oddzielony jest Starym Kamiennym Mostem nad rzeką Bistricą , który bezpośrednio łączy w/w Plac Shadrvan (po lewej stronie rzeki ) i historyczną częścią miasta (po prawej stronie rzeki ). Źródła historyczne nie podają informacji o dokładnym czasie jego budowy. W oparciu o materiał, styl i technikę budowy zakłada się, że most został wzniesiony pod koniec XV lub na początku XVI wieku. Most w swej historii był kilka razy dosyć mocno uszkodzony najbardziej jednak ucierpiał w listopadzie 1979 roku podczas powodzi, która doprowadziła do zawaleniem się mostu. Prace konserwatorskie trwały 3 lata most został oficjalnie otwarty 17 listopada 1982 roku. Poniżej około 100 metrów jest kolejny ciekawy most – Błękitny Most chyba najbardziej znany zakochanym, można na nim zawiesić kłódkę z dedykacją.Meczet Sinan Paszy (Sinan Pasha Mosque zobacz opis ) największy i najstarszy w Prizren. Został zbudowany w czasach Imperium Osmańskiego w 1615 roku, pełni on funkcję reprezentacyjną i jest udostępniony do zwiedzania, o ile w środku nie odbywają się modlitwy. Wnętrze meczetu fascynuje odwiedzających dekoracjami kwiatowymi oraz licznymi ornamentami flory i fauny. Jego położenie sprawia, że dominuje nad miastem, jest widoczny prawie zewsząd i nie ma sposobu, aby go nie zobaczyć. W północnej części meczetu, w pobliżu schodów, znajduje się kamienna fontanna , po południowej stronie wielki dziedziniec, ogrodzony kamiennym murem.
Fontanna na Placu Shadervan Jedna z knajpek przy placu Kamienny most Kamienny most Meczet Sinan Paszy Meczet Sinan Paszy od tyłu Meczet Sinan Paszy od przodu Meczet Sinan Paszy wnętrze Meczet Sinan Paszy wnętrze Kamienna fontanna za meczetem Uliczki Prizrnen Uliczki Prizren Uliczki Prizen Błękitny most zakochanych Błękitny most zakochanych
Czy wiesz że… Góra Djeravica o wysokości 2656 metrów, jest najwyższym punktem w Kosowie? Leży w paśmie Gór Północnoalbańskich w Górach Dynarskich.
Kolejnym ciekawym miejscem które warto odwiedzić jest Zamek w Prizren (Fortress Kalaja zobacz opis ) dojdziemy do niego dróżką prowadzącą zza Meczetem Sinana Paszy. Twierdza znajduje się 20 minut spacerem od głównego placu, otwarta 24 godziny na dobę, wejście za darmo. Dzięki swojej dominującej pozycji zamek stanowi jeden z najważniejszych archeologicznych, historycznych i turystycznych zabytków w Prizren. Źródła pisane nie dostarczają wiele na temat twierdzy, wiadomo, że został zbudowany w XI wieku. W czasach Imperium Osmańskiego został poszerzony o mury obronne oraz wzbogacony o inne obiekty, takie jak Hammam, meczet i inne budynki wojskowe. Ostatni remont wykonano w trzeciej dekadzie XIX wieku przez arystokratyczną rodzinę Rrotllaj. Fort Prizren był zamieszkały do 1912 roku. Od tego czasu był opuszczony, co sprawiło, że stopniowo zaczął popadać w ruinę. W latach 2008–2010 podjęto prace konserwatorskie i zabezpieczające, aby zapobiec całkowitemu zniszczeniu. Dziś stanowi jedną z głównych atrakcji Prizren z jego szczytu roztacza się wspaniały widok na góry Szar Planina oraz stare miasto Prizren z czerwonymi dachami, meczety, kościoły, budynki osmańskie i mosty.Cerkiew Chrystusa Zbawiciela ( Kisha e Shën Shpëtimtarit zobacz opis ) została wzniesiona ok. 1330 na planie krzyża, z jedną kopułą. Budynek był dekorowany wewnątrz freskami, które zostały uszkodzone w czasie pożaru świątyni w XIX wieku. W czasie zamieszek w Kosowie w 2004 cerkiew została podpalona przez miejscowych Albańczyków, podobnie jak wszystkie inne prawosławne świątynie w Prizren. Budynek był wpisany na listę zabytków Serbii o szczególnym znaczeniu. Niestety nadal jest zamknięty dla zwiedzających.
Mury zamku od zewnątrz W zamku Na murach Na murach Zabudowania w zamku Widok z twierdzy na Cerkiew Chrystusa Zbawiciela Widok z twierdzy na meczet Widok z twierdzy na miasto Widok z twierdzy na miasto i Cerkiew Chrystusa Zbawiciela
Na starym mieście po lewej stronie rzeki Bistricą warto odwiedzić Rzymskokatolicka Katedrę Matki Bożej Nieustającej Pomocy ( Katedralja e Zonja jonë e Succour pandërprerë në ) została poświęcona w 1870 roku. Wśród fresków Katedry na uwagę zasługuje znajdujący się po północnej stronie świątyni fresk przedstawiający Skanderbega namalowany w 1883 roku przez albańskiego zakonnika. Prawosławną Cerkiew św. Mikołaja (Kisha e Shën Nikollës Tutiqëve zobacz opis ) została wzniesiona, najprawdopodobniej w latach 1331–1332. Jest to budowla jednonawowa, z pojedynczą kopułą usytuowaną na ośmiobocznym bębnie z oknami. We wnętrzu zachował się niewielki zespół fresków. Cerkiew również została zniszczona w czasie zamieszek w Kosowie w 2004 roku. W roku następnym została zabezpieczona i pokryta nowym dachem. Dalszy etap prac renowacyjnych trwał od 2007 do 2009 roku.Prawosławna Katedra św. Jerzego ( Church of St. George – Runović ) to kolejny budynek sakralny, który stoi w historycznym centrum Prizren, przy placu Shatervan. Zbudowany na przełomie XV i XVI wieku z kamieni rzecznych, z nadprożami od wewnątrz, zaś na zewnątrz pokryty jest dwuspadowym zadaszeniem. To kolejna katedra, gdzie podczas pogromu w marcu 2004 roku została poważnie uszkodzona – kościół został najpierw podpalony, a następnie zaminowany, pomimo wielu trudności świątynię odbudowano.
Prawosławna Katedra św. Jerzego Prawosławna Cerkiew św. Mikołaja Katedra Matki Bożej Nieustającej Pomocy Katedra Matki Bożej Nieustającej Pomocy Katedra Matki Bożej Nieustającej Pomocy Katedra Matki Bożej Nieustającej Pomocy – wnętrze Uliczki Prizren
Czy wiesz że… Oficjalną walutą Kosowa jest euro? Mimo, że Kosowo nie jest członkiem Unii Europejskiej.
Koniecznie trzeba pospacerować po prawej stronie rzeki Bistricą, tu zobaczymy m.in. Łaźnie Turecką ( Gazi Mehmet Pasha Hammam zobacz opis ) znajduje się w pobliżu centrum miasta, w pobliżu meczetu Kukli-Mehmet Bey i meczetu Emin Paszy. Łaźnię zbudowano w latach 1563-1574, ten wyjątkowy budynek z dwiema dużymi i dziewięcioma mniejszymi kopułami, używany był jako łaźnia publiczna, podzielony na część męską i damską. Od 2000 roku jego część służy jako galeria do organizowania różnych działań kulturalnych, artystycznych i edukacyjnych. Hammam jest jednym z najbardziej charakterystycznych obiektów użyteczności publicznej epoki osmańskiej w Prizren, mającym niezwykłe znaczenie historyczne i architektoniczne.Meczet Emin Paszy (Emin Pasha Mosque zobacz opis ) to kolejny zabytkowy budynek został zbudowany w 1832 roku i jest uważany za jeden z najpiękniejszych meczetów w Kosowie. Na placu meczetu znajdują się również stare groby z marmurowymi nagrobkami, w tym grób fundatora Emina Paszy.Meczet Kukli Bey (Saraç Mosque – Kukli Mehmed Bey Mosque zobacz opis ) zbudowano go w 1531 roku jest jednym z najstarszych meczetów w mieście i ma szczególne znaczenie wartościowe, kulturalne i historyczne.
Gazi Mehmet Pasha Hammam Meczet Emin Paszy Meczet Emin Paszy – wejście Meczet Emin Paszy – wnętrze Meczet Emin Paszy – wnętrze Meczet Kukli Bey Stare miasto Zabudowania Prizren Deptak
Muzeum Ligi Albańskiej ( Albanian League of Prizren zobacz opis ) to kompleks kilku budynków zlokalizowany w centrum miasta jest najbardziej znanym i najczęściej odwiedzanym muzeum w mieście. Całe poświęcono partii politycznej, która broniła praw etnicznych Albańczyków w Kosowie, oprócz tego przedstawiona jest historia Albanii, zobaczymy również charakterystyczne ozdoby z obszarów zamieszkałych na tych terenach. Na piętrze znajduje się Galerią Sztuki, w której znajdują się obrazy przedstawiające osobistości Albańskiej Ligi Prizreńskiej. Warto dodać, że Ligę Prizreńską powołano do życia 10 czerwca 1878 właśnie w Prizrenie.
Muzeum Ligi Albańskiej Muzeum Ligi Albańskiej
Oficjalna strona miasta Prizren www.kk.rks-gov.net/prizren/Przewodnik pl online po Kosowie www.docplayer.pl/4867311-Kosowo-przewodnik-globtrotera.htm Ciekawa strona z której dowiemy się o zabytkach Kosowa www.dtk.rks-gov.net
Waluta w Kosowie to Euro
Podczas podróży należy zachować typowe środki ostrożności, a przed wyjazdem zapoznać się z komunikatami MSZ (www.msz.gov.pl ). Bez własnego środka transportu po Kosowie najlepiej podróżować autobusami.
Polscy obywatele wjeżdżający do Kosowa muszą posiadać paszport , na dowód nie wjedziemy ponieważ Kosowo nie jest krajem Unii Europejskiej. Na terenie Kosowa możesz przebywać bez wizy przez okres do 90 dni. Paszport powinien być ważny przynajmniej 6 miesięcy.
Najbliższa polska placówka znajduje się w Skopje, stolicy Macedonii.Zgodnie z prawem UE, obywatele polscy przebywający w państwach trzecich (poza UE), w których nie ma polskiej placówki, uprawnieni są do pomocy dyplomatycznej i konsularnej państw członkowskich UE posiadających w danym kraju placówkę, na takich samych warunkach, na jakich państwa te pomagają swoim obywatelom. Od dnia 1 stycznia 2017 r. Węgry reprezentują Polskę w Kosowie w sprawach konsularnych, m.in. w zakresie pomocy obywatelom polskim aresztowanym oraz poszkodowanym w nieszczęśliwych wypadkach lub na skutek przestępstw z użyciem przemocy. W węgierskiej placówce w Prisztinie nie jest jednak możliwe składanie wniosków paszportowych ani obywatelskich; w tych sprawach należy zwrócić się do Ambasady RP w Skopje (Macedonia). Adres Ambasady Węgier w Prisztinie: Rr. Arben Xheladini nr. 23, Arberi 10000 Pristina (Rr. 24 Maji Nr.23, Arberi 10000 Pristina)Nie myl Serbów i Albańczyków, oni tego nie lubią. Różnią się pod względem religijnym, językowym, etnicznym i kulturowym.
Główny dworzec kolejowy w Prizren znajduje się około 1,2 km pieszo od głównego placu – kamiennego mostu. W nawigacji wpisz: Main Bus Station -> Shadervan dojdziesz do centrum.
