Pałac w Łodygowicach koło Żywca

W skrócie - Spis treści, Informacje Pokaż

Łodygowice – położenie, historia

Łodygowice administracyjnie należą do powiatu żywieckiego w województwie śląskim. Od Żywca wieś oddalona jest 6 km od Bielska-Białej ok 16 km. Pod względem geograficznym gmina położona jest w makroregionie Beskidów Zachodnich na pograniczu Beskidu Małego, Śląskiego i Żywieckiego.
Pierwsze w pełni potwierdzone informacje o Łodygowicach pochodzą z początków XIII wieku, kiedy tymi terenami władali książęta śląscy z rodu Piastów. W tym czasie przeprowadzili oni w całym regionie akcję kolonizacji na prawie magdeburskim. Łodygowice do końca XIII wieku były wsią książęcą, potem objęli je cystersi, co potwierdzają dokumenty z 1310 roku. W 1474 roku opat Piotr III sprzedał Łodygowice razem z Pietrzykowicami i Wilkowicami Piotrowi Komorowskiemu. We władaniu rodu Komorowskich ziemie te pozostały do początku XVII wieku. W 1564 roku wraz z całym księstwem oświęcimskim i zatorskim Łodygowice leżały w granicach Korony Królestwa Polskiego, znajdowały się w województwie krakowskim w powiecie śląskim. W 1618 roku Mikołaj Komorowski sprzedał Łodygowice wraz z okolicznymi wsiami swemu dworzaninowi Krzysztofowi Rarowskiemu. Kolejnym dziedzicem Łodygowic był książę Jerzy Zbaraski. Wówczas zostało wydzielone prywatne państwo szlacheckie pod nazwą Państwo Łodygowickie.

Nowy właściciel w latach 1629-1631 w miejscu drewnianego dworu rodu Komorowskich rozpoczął budowę murowanego obiektu dziś przez miejscowych zwany jest także zamkiem. Jednak już w 1631 roku budowę przerwano z powodu śmierci Zbaraskiego. Łodygowice przeszły na własność jego krewnych – Wiśniowieckich herbu Korybut. Helena Wiśniowiecka wniosła je w następnym roku w posagu wojewodzie mazowieckiemu Stanisławowi Warszyckiemu herbu Abdank. Ponieważ w połowie XVII wieku żywiecczyzna była kilkakrotnie najeżdżana przez różne wojska, Kozaków, Szwedów, a nawet polskie wojsko, Warszycki postanowił kontynuować budowę w formie niewielkiej rezydencji obronnej. W 1673 roku otoczył on dwór fortyfikacjami na planie kwadratu o boku ok. 150 m. Składały się na nie wał kamienno-ziemny z bastionami w narożnikach oraz obiegająca całość fosa napełniona wodą, dopływającą z pobliskiej rzeki Żylicy. Wszystko wskazuje na to, że wówczas zamek miał tylko jedną bramę wjazdową, mieściła się w kurtynie południowo-wschodniej, na osi głównego wejścia do dworu. Zamek usytuowany był w samym środku założenia obronnego. Dzisiaj, już tylko na zdjęciach z lotu ptaka można zobaczyć szczątkowe ślady umocnień. Po śmierci Stanisława Warszyckiego zamek w Łodygowicach często przechodził z rąk do rąk. Do celów wojennych fortalicja po raz ostatni była wykorzystywana za czasów konfederacji barskiej (1768-1772), później straciła znaczenie obronne.
W 1772 roku nastąpił pierwszy rozbiór Polski, w wyniku którego Państwo Łodygowickie weszło w skład Austrii. W tym okresie Łodygowice miały kilku właścicieli, ostatecznie w 1866 roku zamek nabyła Klementyna Primovesi de Weber, żona Adolfa Klobusa majora austriackiego. Przebudowali oni gruntownie posiadłość do własnych potrzeb. W wyniku przeprowadzonej przebudowy zamek utracił swoje militarne znaczenie, a część fortyfikacji została rozebrana. Rodzina Klobusów była bardzo dobrze postrzegana i lubiana w okolicy. Za ich panowania nie tylko zamek, ale i park zostały całkowicie zmienione. Z początkiem lat 70-tych XIX wieku zniwelowano wały, częściowo zasypano fosy, przerabiając je na stawy.
Ostatnim właścicielem Państwa Łodygowickiego był baron Otto von Klobus. Do 1906 roku służył w wojsku austriackim, gdzie osiągnął stopień majora kawalerii. Po zakończeniu kariery wojskowej wrócił do Łodygowic i bardzo aktywnie włączył się w życie regionalne. Po wybuchu II wojny światowej Niemcy odebrali Klobusowi cały majątek (4 sierpnia 1940 roku) pod przymusowy zarząd, pozostawiając do jego dyspozycji tylko zamek, który był w jego rękach aż do śmierci tj. do 1943 roku. W 1945 roku znaczną część gruntów ostatniego włodarza ziem łodygowickich rozparcelowano, resztę w 1956 roku przejął skarb państwa. Zamek został upaństwowiony i do połowy lat 70-tych XX wieku znajdowała się w nim Szkoła Rolnicza, której uczniowie dbali o wygląd samego pałacu i przyzamkowego parku. W połowie lat 90-tych XX wieku budynek przeszedł na własność gminy Łodygowice. Mieściła się tu biblioteka gminna, Gminny Ośrodek Kultury, galeryjka „Pod łukami” z kawiarnią, a także siedziby: Światowego Związku Żołnierzy AK i Związku Nauczycielstwa Polskiego. W 2014 roku obiekt poddano kompleksowemu remontowi, którego koszt wyniósł ok. 1,5 mln euro (z wykorzystaniem funduszy unijnych). Unikalność tego projektu polegała na tym, że był to największy odrestaurowany zabytek na terenach wiejskich w ostatnim okresie w powiecie żywieckim. Dziś Pałac nie jest udostępniony do zwiedzania, znajdują się w nim m.in. Urząd Stanu Cywilnego i biura różnych stowarzyszeń.

Źródło: www.lodygowice.pl, Wikipedia, „Łodygowice na starej fotografii” – Jacek Kachel www.lodygowice.pl/urzad-gminy/pobierz-dokumenty/publikacja

Pałac (zamek) na starej fotografii

Dwór 1905-1910

Lata 1970-1975

Lata 1990-2000

Zdjęcia fotopolska.eu

Kościół św. Szymona i św. Judy Tadeusza w Łodygowicach

Będąc w Łodygowicach warto również odwiedzić, znajdujący się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego, pięknie usytuowany na wzgórzu kościółek z XVII wieku. Świątynia od pałacu oddalona jest około 500 metrów. Najstarsze źródła historyczne informują, że parafia łodygowicka zapoczątkowała swoje istnienie już w XIII wieku. Trudno dzisiaj jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, kiedy odprawiono w niej pierwszą mszę. Na pewno było to przed 1373 rokiem, od kiedy istniał tu pierwszy kościół. Była to raczej kaplica i można domniemać, że przyczynili się do jej powstania cystersi, którzy w tym czasie posiadali Łodygowice. Udokumentowana rozbudowa świątyni nastąpiła w latach 1634-1636.
Obecnie kościół to świątynia jednonawowa w kształcie krzyża. Zbudowana jest z bali modrzewiowych, prawie w całości konstrukcji zrębowej. Do kościoła wiodą 130 stopniowe schody pochodzące z 1845 roku. Całkowita długość kościoła wynosi 40 metrów, szerokość jest zróżnicowana, przeważnie ma 15 metrów, na wysokości bocznych kaplic ma 22 metry. Prezbiterium jest zamknięte wieloboczne, od strony północnej przylega do niego zakrystia, od wschodniej kaplica. Nawa ma kształt wydłużonego prostokąta, do której przylegają kaplice: Matki Bożej Różańcowej oraz świętego Franciszka z Asyżu. W kościele znajdują się m.in. barokowe obrazy, zabytkowy biały ornat z XVI wieku, rokokowe ołtarze z końca XVIII wieku, barokowa chrzcielnica i konfesjonał oraz klasycystyczna z reminiscencjami rokokowymi monstrancja.

Źródło: www.lodygowice.pl

Grzegorz R.

#TuiTamINFO to ktoś, kto ostatnio ma dużo czasu i zwykle udaje Mu się gdzieś "uciec" bliżej lub dalej. Oczywiście stara się mieć ze sobą aparat. Kiedy nie podróżuje to prawdopodobnie delektuje się ciszą domowego spokoju lub odkrywam najgłębsze sekrety najnowszych urządzeń technologicznych.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ Anuluj odpowiedź

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Ponieważ podróżowanie stało się dla Mnie łatwiejsze, a ostatnio mam trochę więcej czasu, to zwykle udaje mi się gdzieś „uciec” kilka razy w roku, bliżej lub dalej. Oczywiście staram się mieć ze sobą aparat. Fotografia nie jest moim sposobem na życie, to raczej amatorska pasja i według mnie, może być sposobem komunikowania się z innymi. Myślę, że większość amatorów robi to z tych samych powodów, dla radości tworzenia, miłości do podróży i fotografii. Dołożyłem wszelkich starań, aby treść była jak najbardziej zgodna z rzeczywistością, wykorzystując do tego celu, przewodniki, informatory, biuletyny, książki historyczne, archiwa, biblioteki internetowe itp. Będę wdzięczny za wskazówki dotyczące błędów i nieaktualnych informacji. Wszelkie uwagi są dla mnie bardzo cenne i mile widziane, dzięki nim będę mógł dokonać jak najszybciej korekt w opisach.