Baszta Rycerska w Wodzisławiu Śl.

W skrócie - Spis treści, Informacje Pokaż

Powiat wodzisławski leży w południowo-zachodniej części województwa śląskiego. Miasto Wodzisław Śląski historyczne przez wieki stanowiło siedzibę ośrodków lokalnej władzy dla znacznej części dzisiejszego powiatu, a także sąsiedniego Jastrzębia. Co warto podkreślić, stolica powiatu znajduje się na liście najstarszych miast Polski (wraz z Krakowem, Kaliszem i Starym Sączem).
Ślady bogatej historii, mimo wojennych zniszczeń, do dzisiaj można dostrzec w historycznej zabudowie miasta i w jego okolicy. Pełno tu zabytków architektury, drewnianych kościołów, kapliczek czy pałaców. Niewątpliwie jeden z głównych symboli Wodzisławia Śląskiego jest Baszta Rycerska zwana również Wieżą Romantyczną, to jedyna pozostałość po dawnym zameczku myśliwskim, wybudowanym pod koniec lat 60-tych XIX wieku, w lesie miejskim na tzw. Grodzisku przez ówczesnego właściciela miasta, Edwarda Braunsa.
Teren Grodziska historycznie z uwagi na jego ukształtowanie stanowił zawsze dogodne warunki dla bezpiecznego schronienia i obrony osiadłej tam ludności. Znalezione prymitywne wyroby świadczą o tym, że człowiek żył w tym miejscu od najdawniejszych czasów. W okolicy baszty odkryto narzędzia krzemienne z okresu paleolitu. Są tam też resztki obwałowań ziemnych. Ciągle żywe są związane z tą okolicą liczne legendy m.in. o sprycie miejscowych chłopów, którzy w 1241 roku zatrzymali spieszących pod Legnicę Tatarów. Nieznających terenu tatarskich wrogów udało się zepchnąć na rozległe bagna. Przygotowane do obrony Grodzisko pozostało niezdobyte, a wielu tatarskich jeńców, oderwanych od swych oddziałów, z biegiem lat osiedliło się w okolicy. Potomkowie Tatarów zamieszkują okolice Wodzisławia Śląskiego do dziś, tworząc liczny ród Tatarczyków. Dzieje Grodziska nie zostały zbadane i opisane do końca i jak widać jest jeszcze wiele tajemnic, które czekają na swoich odkrywców. Dzisiaj baszta na Grodzisku to echo dalszych wspomnień z rycerskim rodowodem. Być może, jej budowniczy Edward Brauns, zapisał w niej informacje dla przyszłych pokoleń, że to właśnie tutaj pierwsi wodzisławianie zamieszkiwali od najdawniejszych czasów.

Baszta Rycerska – budowa i reaktywacja

1860 roku przybył do Wodzisławia emerytowany pułkownik królewski Edward Brauns, tytularny już tylko właściciel Wodzisławskiego Państwa Stanowego. Był zafascynowany miejscem, do którego przybył, a w szczególności legendarnym Grodziskiem. Był romantykiem, a równocześnie realistą i dobrym gospodarzem. Jego najbardziej znanym dokonaniem jest właśnie zbudowany na Grodzisku, w latach 1867-1868, zameczek myśliwski z basztą w neogotyckim stylu. Od strony miasta zbudował również drogę spacerową prowadzącą na Grodzisko. Los sprawił, że swoim Zameczkiem cieszył się tylko przez 13 lat, zmarł bowiem w 1881 roku. Następny użytkownik, Stefan Krzystek od 1925 roku prowadził tu restaurację, pod szyldem „Rycerska Ruina Zamkowa”, która funkcjonowała też prawdopodobnie 13 lat.
Na początku XX wieku baszta była już w ruinie, a przyległy zameczek, częściowo rozebrany. Towarzystwo Miłośników Ziemi Wodzisławskiej postanowiło basztę odbudować. Już w 1990 roku był gotowy projekt odbudowy, zatwierdzony przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Prace remontowo-budowlane ruszyły z początkiem 1991 roku. Transformacja ustrojowa państwa, w tym okresie, tworzyła przyjazny klimat dla inicjatyw lokalnych. Udało się pozyskać licznych sponsorów. Zakres prac był bardzo szeroki, od odtworzenia piwniczki z neogotyckim sklepieniem, po pełną odbudowę krenelaża obronnego, czyli tzw. zębate, zwykle prostokątne zwieńczenie murów u szczytów budowli, będące charakterystycznym elementem dla średniowiecznej architektury obronnej. Na czterech poziomach budowli powstały komnaty, służące później, do prezentacji prac artystycznych lokalnych twórców i młodzieży szkolnej. Na dachu utworzono taras widokowy z lunetą, oraz zamontowano dwa maszty na flagi. W miesiącu wrześniu z udziałem licznych gości, nastąpiło uroczyste otwarcie baszty. Niestety rankiem 16 czerwca 2004 roku, do mieszkańców miasta dotarła tragiczna informacja o spaleniu baszty. Towarzystwo Miłośników Ziemi Wodzisławskiej odbudowało, użytkowało i udostępniło basztę dla zwiedzających do czasu tragicznego pożaru. Dziwny przypadek sprawił, że lata świetności baszty trwały znowu tylko trzynaście lat. Czy to jakaś klątwa ?. W 2012 roku staraniem miasta otoczenie baszty zostało uporządkowane, a mury zabezpieczone, przed dalszym niszczeniem.
Dziś (2020) dostępna jest jedynie z zewnątrz, jednak zgodnie z informacjami jakie można przeczytać na oficjalnych stronach miasta Wodzisławia Śląskiego oraz na tablicy przy baszcie, rewitalizacja Baszty Rycerskiej będzie miała miejsce w latach 2019-2021. Wynika z tego, że w 2021 roku mieszkańcy ziemi wodzisławskiej ponownie będą mogli wejść na wieżę i podziwiać z niej panoramę miasta i okolic. Na wieży ma znaleźć się luneta i kamera panoramiczna, a obraz z niej widoczny będzie na monitorach na parterze. Całość ma być iluminowana, a drzewa w bezpośrednim pobliżu baszty przycięte, tak aby zabytek jak dawniej był widoczny z Wodzisławia.

Żródło: www.tuwodzislaw.pl, www.peuk.fiiz.pl, oraz materiały biuletynu Towarzystwa Miłośników Ziemi Wodzisławskiej nr2 (62) lipiec-grudzień 2019 roku

Baszta Rycerska na starej fotografii

Lata 1920

Lata 1925

Lata 1930-1941

Lata 90-te XX w.

I stało się, odbudowano Basztę z tarasem widokowym. To nowa atrakcja na mapie miasta Wodzisławia Śląskiego. Inwestycja w większości była dofinansowana ze środków Unii Europejskiej. Jej koszt wyniósł ok. 500 tys. zł.
Do środka wchodzimy przez stalowe drzwi. Na szczyt prowadzi 59 schodów, zamontowane są drewniane poręcze i szklane balustrady. Po drodze, na piętrach ścian możemy zobaczyć gotowe gabloty, z których dowiemy się wielu ciekawostek o wieży romantycznej. Na parterze znajduje się duży monitor. Wyświetla on obraz z kamery znajdującej się na szczycie, która jest skierowana na miasto. Z wieży widać przede wszystkim zabudowania Starego Miasta, a w szczególności fragmenty kamienic oraz kościół św. Trójcy, najlepiej jednak widoczna jest wieża kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
Trzeba przyznać, że wykonano kawał dobrej roboty. Wieża w środku prezentuje się naprawdę nieźle. Można ja zwiedzać za darmo w sezonie wiosenno-jesiennym w tygodniu (oprócz poniedziałku i czwartku) od godziny 12:00 – 18:00 w weekend od 10:00-18:00.

Grzegorz R.

#TuiTamINFO to ktoś, kto ostatnio ma dużo czasu i zwykle udaje Mu się gdzieś "uciec" bliżej lub dalej. Oczywiście stara się mieć ze sobą aparat. Kiedy nie podróżuje to prawdopodobnie delektuje się ciszą domowego spokoju lub odkrywam najgłębsze sekrety najnowszych urządzeń technologicznych.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ Anuluj odpowiedź

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Ponieważ podróżowanie stało się dla Mnie łatwiejsze, a ostatnio mam trochę więcej czasu, to zwykle udaje mi się gdzieś „uciec” kilka razy w roku, bliżej lub dalej. Oczywiście staram się mieć ze sobą aparat. Fotografia nie jest moim sposobem na życie, to raczej amatorska pasja i według mnie, może być sposobem komunikowania się z innymi. Myślę, że większość amatorów robi to z tych samych powodów, dla radości tworzenia, miłości do podróży i fotografii. Dołożyłem wszelkich starań, aby treść była jak najbardziej zgodna z rzeczywistością, wykorzystując do tego celu, przewodniki, informatory, biuletyny, książki historyczne, archiwa, biblioteki internetowe itp. Będę wdzięczny za wskazówki dotyczące błędów i nieaktualnych informacji. Wszelkie uwagi są dla mnie bardzo cenne i mile widziane, dzięki nim będę mógł dokonać jak najszybciej korekt w opisach.