Wleń to miasto, położone po lewej stronie Bobru, mniej więcej pośrodku drogi pomiędzy Jelenią Górą, a Lwówkiem Śląskim na Dolnym Śląsku. W historii notowano wiele zapisów nazw Wlenia, po łacinie, polsku oraz niemiecku. Nazwa prawdopodobnie wywodzi się od staropolskiej nazwy – umocnienie ziemne „wał”. Wleń jest jednym z najstarszych polskich miast, jednak niejasne są okoliczności jego powstania. Kronikarze twierdzą, że być może za namową małżonki św. Jadwigi Śląskiej książę Henryk Brodaty zezwolił w 1214 roku na założenie u stóp góry zamkowej, nowego miasta. Powstało ono przy istniejącej wiosce Brzozowo, stąd w herbie dzisiejszego miasta Wleń widnieje Brzoza. Niektórzy jednak przesuwają datę założenia miasta na okres nieco późniejszy. Bo z 1261 roku pochodzi kolejna informacja źródłowa wskazująca na miejski charakter osady, wymieniająca wójta Marcina. Natomiast w dokumencie z 1268 roku Wleń określany jest już jako miasto okręgowe.
Widok zamku we Wleniu w 1646 r. rekonstrukcja z 1914 r. źródło: Cyfrowa Biblioteka Narodowa – Polona
Historia miasta nierozerwalnie związana jest z górującym nad nim średniowiecznym zamkiem, bowiem miasteczko położone jest u podnóża tego najstarszego murowanego zamku na Śląsku. Zamek – Wleński Gródek (inne nazwy: Lenno, Hedwigsburg, Lahenhausburg ), przypisywany powszechnie do miasta Wleń, w rzeczywistości położony jest na terenie wsi Łupki i jak już w/w na wysokim, górującym nad miasteczkiem wzgórzu (383 m n.p.m.). Jak wskazują wyniki badań archeologicznych miejsce, na którym stoi zamek, było zasiedlone już ponad 1000 lat temu. Swoją warowną siedzibę – gród miało tutaj w X wieku słowiańskie plemię Bobrzan. Historia warownej twierdzy zaczynają się już w początkach XII wieku. Pierwsza wzmianka w dokumentach o istniejącym tu grodzie kasztelańskim (już w obrębie państwa polskiego) pojawiła się w bulli papieskiej Hadriana IV z 1155 roku, w której Wleń został wymieniony jako jedna ze śląskich kasztelanii – obok m.in. Grodźca oraz Świn. Wzniesienie pierwszej murowanej budowli przypisuje się księciu Bolesławowi I Wysokiemu . Powstała ona w XII wieku ok. 1160 roku i składała się z muru obwodowego i sześciokątnej wieży, którą określa się jako „dom romański”. Obiekt ten uznawany jest obecnie za najstarszy świecki budynek na Śląsku. Inne źródła podają, że pierwszym budowniczym zamku murowanego był syn księcia Bolesława Wysokiego książę Henryk I Brodaty , który na początku XIII wieku rozbudował założenie obronne. Bezpośrednio przy „domu romańskim” wzniesiona została niewielka kaplica. Prawdopodobnie w tym samym czasie domknięto od południa obszar górnego zamku i wybudowano sześciokątną wieżę ostatecznej obrony (nazywaną stołpem). Książe Henryk Brodaty wielokrotnie przebywał na wleńskim zamku wraz ze swoją żoną Jadwigą. Według niektórych historyków wleński zamek był wianem Jadwigi. Dawni miejscowi kronikarze niemieccy z XIX wieku uważali, że położona na wzgórzu warownia miała być ulubioną rezydencją księżnej i przypominać jej rodzinne strony zamku Andechs w Bawarii. Rozpowszechnione jest podanie o codziennej wędrówce księżnej z zamku do mieszkańców Wlenia stromą ścieżką, która do dziś nosi imię św. Jadwigi.
Popularne w tej chwili...
Czy wiesz że… Zamek we Wleniu uznawany jest za jeden z najstarszych założeń zamkowych w Polsce. Pierwszy obronny gród strzegący granicy z Czechami powstał na Górze Zamkowej już w X wieku, za panowania Bolesława Chrobrego.
W połowie XIII wieku wleński zamek stał się własnością awanturniczego Bolesława II Rogatki – wnuka Henryka Brodatego. Powstała wtedy okrągła wieża, która przetrwała do dziś. Za jego czasów zamek był trudnym do zdobycia więzieniem, w którym przetrzymywał swoich przeciwników. W 1256 roku książę porwał i więził na zamku biskupa wrocławskiego Tomasz I, a w 1277 roku swojego bratanka księcia Henryka IV Probusa. Po roku 1278 Wleń wchodził już w skład księstwa jaworskiego. W połowie XIV wieku za panowania księcia świdnicko-jaworskiego Bolka II Małego nastąpiła kolejna rozbudowa zamku, powstał wówczas tzw. zamek średni. Po jego śmierci wdowa po nim, księżna Agnieszka przekazała w 1368 roku zamek w lenno rycerzom swego dworu. Do końca XIV wieku zbudowany został największy średniowieczny dom zamkowy, który wznosił się wzdłuż wschodniego odcinka muru obwodowego górnego zamku. Budynek ten miał trzy kondygnacje. Po śmierci Księżnej Agnieszki księstwo świdnicko-jaworskie zostało przyłączone do korony czeskiej, zamek przeszedł w ręce rodów rycerskich, właściciele zmieniali się często i nie dbali o budowlę. W 1428 roku podczas powstania husyckiego zamek był przez powstańców bezskutecznie oblegany. Od 1465 roku jego właścicielem był rozbójnik Hans von Zedlitz . Wraz ze swymi synami Kacprem i Melchiorem brał udział w wojnie sukcesyjnej na Śląsku jako zwolennik Jerzego z Podiebradów, a później Władysława Jagiellończyka przeciwko Wrocławiowi i królowi Maciejowi Korwinowi. Podejmował liczne wyprawy wojenne w zachodniej części Dolnego Śląska, polegające na łupieniu kupców wrocławskich, a Wleń stał się miejscem, gdzie trafiały zagrabione dobra. W latach 1567–1574 następny właściciel zamku Sebastian Zedlitz przeprowadził renesansową przebudowę zamku. Wzmocniono wówczas obronność warowni poprzez podwyższenie murów i wieży. Nowym właścicielem zamku już w 1581 roku został Sebastian von Schaffgotsch , a w 1605 roku następny awanturnik z rodziny von Zedlitz, Konrad , gnębiący również okoliczną ludność. Kres świetności zamku przyniosła wojna trzydziestoletnia, podczas której Wleń był oblegany i zdobywany przez Szwedów, wojska cesarskie oraz Janusza Radziwiłła. Ostatecznie w roku 1646 z rozkazu cesarskiego zamek wysadzono. W drugiej połowie XVII wieku ruinę kupił Adam von Kaulhaus , jednak nie odbudował zamku, lecz wzniósł 150 metrów od zamku pałac, który istnieje do dziś . W wieku XVIII zamek kupił hrabia Grünfeld , a po jego śmierci w 1804 roku przeszedł na własność rodziny Haugowitz , w której rękach pozostawał do II wojny światowej. W 2009 roku podjęto prace zabezpieczające ruiny, podczas których odbudowano zawalony w 2006 roku mur południowo-zachodni. MKiDN przeznaczyło na ten cel 1,5 mln zł, a gmina ponad 400 tys. Dziś, a konkretnie od 2018 roku zamek został ponownie udostępniony do zwiedzania. Wzgórze Zamkowe to rezerwat krajobrazowy „Góra Zamkowa „, a zamkowa baszta służy jako wieża widokowa, z której podziwiać można rozległą panoramę Pogórza Izerskiego i Gór Kaczawskich.
Czy wiesz że… Podczas przebudowy zamku w XVI wieku poza umocnieniami murów oraz wieży, zbudowano także drewniany wodociąg, liczący dwa kilometry.
Strona www zamku – www.zameklenno.pl
Od 2018 roku zamek jest pod opieką Konsorcjum Warownia, które tworzą: Stowarzyszenie „Wieża Książęca w Siedlęcinie” oraz Stowarzyszenie Gildia Przewodników Sudeckich.
Parking – auto zostawiamy na końcu drogi w pobliżu zabudowań dworskich, a następnie kierujemy się wąską dróżką bramną do kościółka p.w. Świętej Jadwigi, albo za znakiem Pałac Lenno. Ze względu na brak wydzielonych miejsc parkingowych samochód parkujemy na dziko, na poboczu odcinek przy zamku jest bardzo stromy.
Mapa Google jak dojechać
Godziny otwarcia i cennik www.zameklenno.pl/godziny-otwarcia-i-cennik/ Każdy bilet kupiony na zwiedzanie Zamku Wleń lub Wieży Książęcej w Siedlęcinie posiada bon, po okazaniu którego w drugim obiekcie można będzie kupić bilet ze zniżką w wysokości 1 zł.