Bazylika Mariacka w Krakowie jest bez wątpienia jednym z najwspanialszych przykładów polskiej architektury gotyckiej i chyba największym i najważniejszym, po katedrze wawelskiej, kościołem w tym mieście. Znajduje się w północno-wschodnim narożniku Rynku Głównego, na Placu Mariackim. Pierwotny kościół został zbudowany w tym miejscu w latach 1221-22, ale został zniszczony przez najazd Mongołów w drugiej połowie XIII wieku. Około 1300 roku na pozostałych fundamentach zbudowano nowy kościół. Kościół ten i jego fundamenty były adaptowane i rozbudowywane na przestrzeni dziesięciu lat (1355-65) za panowania Kazimierza Wielkiego. Korpus główny kościoła ukończono w latach 1395-97. W XV wieku dobudowano boczne kaplice i podwyższono wieżę północną, aby mogła pełnić rolę strażnicy dla miasta. Wnętrze kościoła w swojej wielkości to prawdziwa rozkosz dla oka, a dbałość o szczegóły jest nadzwyczajna. Głównym punktem kościoła na pewno jest Ołtarz Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny z końca XV wieku autorstwa mistrza rzeźbiarza Wita Stwosza, którego ukończenie zajęło 12 lat. Ołtarz jest tryptykiem, mający 13 metrów wysokości i 11 metrów szerokości, składa się z płyty środkowej i dwojga drzwi – skrzydeł bocznych. Wykonany z trzech rodzajów drewna (całe drewno pochodzi z Puszczy Niepołomickiej). Konstrukcja powstała z twardego dębu, tło wykonano z lżejszego, ale równie mocnego modrzewia, a figury wyrzeźbiono w miękkim i elastycznym drewnie lipowym. Centralna część opowiada o istotnych wydarzeniach z życia Jezusa Chrystusa i Maryi, a sceny wokół ołtarza przedstawiają momenty z Jej życia. Postacie apostołów są wystylizowane na krakowskich mieszczan. Stwosz w podejściu do postaci posunął się tak daleko, że widać dokładnie ich różne ułomności: defekty wyglądu, zdeformowane dłonie, napęczniałe żyły na nogach czy nawet ślady chorób skórnych. Niegdyś ołtarz otwierany był tylko podczas największych świąt kościelnych, na co dzień wierni mogli więc oglądać tylko skrzydła ołtarza zamkniętego. Dziś Ołtarz uroczyście otwierany jest o 11.50, a zamykany o 18.00. Warto również dodać, że nad tym pięknym ołtarzem, jeśli skierujemy wzrok w górę możemy podziwiać ozdobny sufit pomalowany na wzór nieba z żółtymi gwiazdami, wśród pięknych odcieni niebieskiego i zielonego.
Popularne w tej chwili...
Widok na kościół z rynku Tablica upamiętniająca króla Jana III Sobieskiego i 200 rocznicę odsieczy wiedeńskiej. Ołtarz Wita Stwosza zamknięty Ołtarz Wita Stwosza otwarty
Jedną z bardziej niezwykłych tradycji bazyliki, o której warto wspomnieć jest granie hejnału z wieży kościoła. W średniowieczu hejnał odgrywany był z wyższej wieży, która pełniła funkcję strażnicy miejskiej. Był to sygnał do otwarcia lub zamknięcia bram miejskich Krakowa, a co ważniejsze, hejnał ostrzegał o pojawieniu się pożaru lub o nadejściu wroga. Kilka wieków później, bo od od 13 lutego 1838 roku hejnał mariacki, grano tylko w południe, wyznaczał punktualnie godzinę 12:00. W ten sposób Kraków był pierwszym polskim miastem, w którym podawano dokładny czas. Obecnie hejnał gra się o każdej pełnej godzinie. Melodia urywa się w połowie. Powód, dla którego tak się dzieje, związany jest z legendą i strzałem z łuku w gardło, który przerwał życie trębacza próbując ostrzec miasto przed mongolskimi najeźdźcami.
VIDEO
Hejnał Mariacki widziany od środka- Kraków, Autor: Krzysztof Duda
Informacje praktyczne
Strona www – www.mariacki.com
Zwiedzanie Bazyliki – od poniedziałku do soboty od godz. 11:30-18:00, niedziele i święta od 14:00-18:00. Od poniedziałku do soboty ołtarz otwierany jest o godz. 11:50, a zamykany o 18:00. W niedziele i święta ołtarz mariacki otwarty jest w godzinach 14:10 – 18:00. Wejście na zwiedzanie jest płatne (koszt ok. 15 zł 2022 r.). Bilety są do nabycia w punkcie obsługi zwiedzających na Placu Mariackim 7. Dla zwiedzających przeznaczone jest wejście od strony południowej.
Zwiedzanie hejnalicy Mariackiej – Od grudnia do kwietnia wieża nieczynna. Ceny biletów, godziny otwarcia, najświeższe informacje www.mariacki.com/zwiedzanie-hejnalicy/