Sosnowiec położenie, pochodzenie nazwy, krótka historia
Historia Sosnowca jako miasta rozpoczyna się w 1902 roku, kiedy to po wieloletnich staraniach akt lokacyjny podpisał sam car Mikołaj II. Jego nazwa pierwszy raz pojawiła się w 1727 roku w aktach parafii mysłowickiej i w 1736 roku na mapie wydanej w Norymberdze Księstwa Raciborskiego Zamek Sielecki Pałac Schoenów
Pałac Dietla XIX – XX w.
Pałac Dietla
Istnienie pałacu zawdzięczamy przedsiębiorcy z branży włókienniczej Heinrichowi Dietlowi, który w 1878 roku przybył do Sosnowca i zbudował na tych terenach nowoczesną przędzalnię czesankową. Pałac zbudowano w bezpośrednim sąsiedztwie torów Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Pierwsze plany budynku powstały w latach 80-tych XIX wieku, a sygnowane były przez Stanisława Waligórskiego. Pierwszy projekt rozbudowy powstał w 1890 roku. Do niewielkiego jednopiętrowego domu mieszkalnego (obecnie jego relikty znajdują się w północnej części pałacu) zostaje dobudowana neorenesansowa bryła pałacu.
Wnętrza po kilkunastu latach konserwacji i remontu, odzyskały swój dawny blask i charakteryzują się niezwykłym bogactwem stylowym. Co ciekawe, każda z sal jest urządzona w zupełnie innym stylu. Składają się na nie elementy rzeźbiarskie wykonane w sztucznym kamieniu i metalu, dekoracje stiukowe, malarskie i ceramiczne oraz drewniane wyposażenie. Zobaczyć można reprezentacyjne sale, które usytuowane zostały na pierwszym piętrze m.in. Sala balowa utrzymana jest w stylu Ludwika XV. Ściany ozdabiają lustra i sztukaterie. W ścianie zachodniej umieszczony został niewielki balkon. Neobarokowa jadalnia to, drugie pomieszczenie co do wielkości w pałacu, zwane jest również salą holenderską lub pokojem kredensowym. W jadalni zachowana jest dębowa boazeria z wkomponowanymi w nią kredensami. Dodatkową ozdobą jest dekoracja nawiązująca do malarstwa holenderskiego z Delftu. Kolejne piękne pomieszczenie to neoromański pokój fajkowy ozdobiony boazerią z motywami roślinnymi i zwierzęcymi, w którą zostały wkomponowane szafki i siedzisko. Dodatkową dekorację pokoju stanowią dwa witraże. Następny, gabinet secesyjny, ten pokój połączony jest z jadalnią. Sufit ozdobiony jest dekoracją sztukatorską. I na końcu chyba najładniejsza – Łazienka. Bogate wyposażenie łazienki zachowało się prawie bez zmian. Ta ekskluzywna pałacowa łazienka „zagrała” m.in. w filmie Między ustami a brzegiem pucharu.
Jako rezydencja rodziny Dietlów pałac funkcjonował do 1945 roku, kiedy to w styczniu tego roku został zajęty przez radzieckie NKWD. W tym czasie zniszczeniu uległo wiele części pałacu i wyposażenia. W kwietniu 1945 roku do pałacu przeniosła się szkoła muzyczna, która współdzieliła wnętrza z szkołą baletową (do 1955r.). W pałacu lokum znalazł także działający przy pobliskiej przędzalni Politex (dawne zakłady Dietla) Klub Naczelnej Organizacji Technicznej (do 1994r.). Po wyprowadzce szkoły muzycznej obiekt, który od dawna pozbawiony był należytej konserwacji, niszczał coraz bardziej. Doszło do uszkodzenia sztukaterii, ścian, podłóg i stropów. Straty były ogromne. Podjęto poszukiwania inwestora zainteresowanego uratowaniem pałacu. Udało się to dopiero w 1997 roku. Od tego samego roku rozpoczęto prace remontowe. Uroczyste częściowe otwarcie pałacu miało miejsce 11 września 2010 roku. Dziś jest jednym z najcenniejszych zabytków, nie tylko w skali Zagłębia Dąbrowskiego, ale i kraju. Podźwignięty z kompletnej ruiny stał się wizytówką Sosnowca jest udostępniony do zwiedzania oraz organizowane są koncerty i występy, wieczory autorskie, sympozja, wystawy, sesje i spotkania twórcze oraz bale i bankiety, a także uroczystości rodzinne jak przyjęcia weselne, spotkania jubileuszowe i okolicznościowe dla firm. Pełna i szczegółowa historia oraz zdjęcia obiektu jak wyglądał w latach 90-tych XX wieku można zobaczyć na oficjalnej stronie pałacu
Źródło: kuriermiejski.com.pl / Wikipedia.pl / zabytek.pl / web.archive.org / palacdietla.pl /
Dietlowie w Sosnowcu
Historia Henryka Dietla pioniera sosnowieckiego przemysłu i jego żony Klary Jacob w Sosnowcu zaczyna się w 1878 roku, kiedy przybyli oni z Saksonii. Henryk dysponując dość sporym doświadczeniem i ojcowskim kapitałem przystąpił do budowy pierwszej w Królestwie Kongresowym przędzalni czesankowej. Początkowo mieszkali w Katowicach naprzeciw kościoła Mariackiego. Dopiero po zakończeniu budowy pierwszych budynków fabrycznych przenieśli się do Sosnowca. Zamieszkali pierwotnie w skromnym budynku, naprzeciw swojej fabryki, na pierwszym piętrze domu portierów (budynek ten stanieje do dnia dzisiejszego). Urodziło im się pięciu synów: w 1881 roku urodził się pierwszy z pięciu synów Henryka i Klary – Henryk, dwa lata później Borys, w 1885 roku Alfred, rok później Roman i ostatni w 1888 roku Bogusław. Czas było pomyśleć o przeprowadzce do większego domu, dlatego w międzyczasie powstały pierwsze koncepcje budowy reprezentacyjnej siedziby mieszkalnej dla licznej już rodziny przemysłowca, które nabrały ostatecznego kształtu dopiero ok. 1890 roku. Wówczas to rozpoczęli Dietlowie wznoszenie pałacu. Budowa pałacu trwała do ok. 1900 roku. Wcześniej natomiast Dietlowie dla swojej wykfalifikowanej kadra pracowniczej sprowadzonej z Saksonii oraz Wilkau wybudowali pierwsze przyfabryczne domy mieszkalne o dość wysokim standardzie jak na ówczesne czasy. To jednak nie wszystko. W sąsiedztwie swojego zakładu Dietel wybudował w 1888 roku kościół ewangelicko-augsburski. W 1889 roku utworzył w Sosnowcu początkową powszechną Szkołę Aleksandryjską, a w 1894 roku Sosnowiecką Szkołę Realną. Obok całości założyli również park, otoczony wówczas murem, z oranżerią i elementami małej architektury. Wszystkie te inwestycje Dietlowie zlokalizowali przy ulicy, która później na ich cześć została nazwana Dietlowską (obecnie Stefana Żeromskiego), w bezpośrednim sąsiedztwie Drogi Żelaznej Ząbkowicko-Katowickiej, stanowiącej odnogę Kolei Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej. Henryk Dietl zmarł 24 czerwca 1911 roku. Pochowany zastał na cmentarzu ewangelickim w Sosnowcu w rodzinnym mauzoleum.
Źródło: wikizaglebie.pl / klubzaglebiowski.wordpress.com / Wikipedia.pl /
Pozostałości przędzalni Kościół Budynek przy pałacu Ulica Żeromskiego przed pałacem Glorietta w parku Park
Informacje praktyczne
Oficjalna strona pałacu Cena biletów (2024r.) – normalny 25 zł, ulgowy 20 zł
Zwiedzanie odbywa się z przewodnikiem, w pierwszą sobotę każdego miesiąca oraz pierwszą i trzecią środę każdego miesiąca o godzinie 11:00. Czas zwiedzania to około godzina. Najlepiej jednak zadzwonić lub wysłać e-mail i dowiedzieć się czy w danym terminie jest możliwość zwiedzania. Numer telefonu: 602 758 451 e-mail: poczta@palacdietla.pl
Parkowanie – samochód można zaparkować przy pałacu za darmo lub parę metrów dalej wjazd delikatnie pod górkę po lewej stronie przed mostem.
