Pałac Konopków w Wieliczce

Wieliczka stanowi ważny punkt na mapie turystycznej Województwa Małopolskiego. Największe nagromadzenie atrakcji turystycznych znajduje się w centrum miasta. Niewątpliwie należą do nich: Kopalnia Soli Wieliczka wraz z Tężnią, Muzeum Żup Krakowskich, Zamek Żupny, liczne kościoły oraz pałace. Jednym z nich, o którym napiszemy w tym artykule jest Pałac Konopków. Klasycystyczny pałac znajduje się w niewielkiej odległości od Rynku w Wieliczce oraz od Zamku Żupnego i Kopalni Soli.

Pałac około roku 1914

Historia Pałacu Konopków nazywanego również pałacem Salinarnym, jak większości budynków w Wieliczce, jest związana z największym skarbem tego miasta – solą. Powstał w latach osiemdziesiątych XVIII wieku, a jego właścicielami byli bracia Jan i Piotr Konopkowie. Warto w tym miejscu dodać, że Jan Konopka i jego brat Piotr byli frochtarzami (organizatorami spławu soli Wisłą) króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Wraz z Fryderykiem Józefem Moszyńskim, Eliaszem Wodzickim i innymi dostojnikami tworzyli Kompanię Solną Komercjonalną, która na terenie Rzeczpospolitej działała od 1779 roku do 1783 roku. Udało się jej wówczas prawie całkowicie zdominować handel solą. Na nim rodzina Konopków dorobiła się dużego majątku. Jan Konopka był także konsulem i burmistrzem Wieliczki.
Pałac pierwotnie składał się z piętrowego budynku wzniesionym na wysokim, otoczonym murami oporowymi tarasie, na który prowadzą od strony zachodniej szerokie schody. W swych początkach był częścią założenia, w skład którego wchodziły otaczające go zabudowania gospodarcze: portiernia, wozownia, browar, ogrody i park ze stawem od północy. Dziś jest on również piętrową budowlą przykrytą łamanym dachem, o symetrycznie zakomponowanych elewacjach. Środkową część fasady oraz elewacji tylnej zaakcentowano wysuniętym ryzalitem zakończonym trójkątnym szczytem. Okna ściany zachodniej i południowej zdobi zachowana dekoracja: lwie głowy i wić roślinna oraz zwinięte liście akantu, służące jako wsporniki gzymsów nadokiennych. Pomimo wielu przebudów wewnątrz pałacu zachował się w znacznej części pierwotny układ sal. W piwnicach i niektórych pomieszczeniach parteru oraz piętra zachowały się różnego typu sklepienia, a w byłych pokojach reprezentacyjnych ozdobnie wyokrąglone naroża ścian.
Po śmierci Jana Konopki w 1804 roku spadkobiercy sprzedali budynek Wyższemu Urzędowi Salinarnemu , a ten umieścił w nim dom handlowy i mieszkania urzędników salinarnych. Zamieszkiwał tu m.in. Feliks Piestrak, kierownik Szkoły Górniczej w Wieliczce w latach 1909-1912 i 1918-1924. Funkcja mieszkalna pałacu przetrwała aż do czasów po II wojnie światowej. Po wojnie pałac znalazł się w tak złym stanie, że rozważano nawet możliwość jego rozbiórki. W połowie XX wieku znajdowała się w nim Miejska Biblioteka Publiczna, a w 1972 roku przeznaczono go na dom kultury. W 1985 roku władze Wieliczki zakupiły pałac i podjęły decyzję o przeprowadzeniu generalnego remontu. W latach 1988-1992 wykonano wiele prac budowlanych, jednak zabrakło środków finansowych i rozpoczęto poszukiwania nowego inwestora, który mógłby właściwie zagospodarować pałac. Efektem tych poszukiwań było przekazanie obiektu w 2001 roku Skarbowi Państwa. Obecnie budynek, pięknie odrestaurowany i wyremontowany, został przeznaczony na Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie i niestety nie jest przeznaczony do zwiedzania. Zespół pałacu Konopków wpisany został do rejestru zabytków decyzją A-510 z dnia 27 czerwca 1985 roku.

Źródło: www.dziennikpolski24.pl/powrot-jana-konopki/ar/2365130, www. mik.krakow.pl, informator „Małopolska Zabytek Zadbany” 2008 r.

Grzegorz R.

#TuiTamINFO to ktoś, kto ostatnio ma dużo czasu i zwykle udaje Mu się gdzieś "uciec" bliżej lub dalej. Oczywiście stara się mieć ze sobą aparat. Kiedy nie podróżuje to prawdopodobnie delektuje się ciszą domowego spokoju lub odkrywam najgłębsze sekrety najnowszych urządzeń technologicznych.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ Anuluj odpowiedź

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Ponieważ podróżowanie stało się dla Mnie łatwiejsze, a ostatnio mam trochę więcej czasu, to zwykle udaje mi się gdzieś „uciec” kilka razy w roku, bliżej lub dalej. Oczywiście staram się mieć ze sobą aparat. Fotografia nie jest moim sposobem na życie, to raczej amatorska pasja i według mnie, może być sposobem komunikowania się z innymi. Myślę, że większość amatorów robi to z tych samych powodów, dla radości tworzenia, miłości do podróży i fotografii. Dołożyłem wszelkich starań, aby treść była jak najbardziej zgodna z rzeczywistością, wykorzystując do tego celu, przewodniki, informatory, biuletyny, książki historyczne, archiwa, biblioteki internetowe itp. Będę wdzięczny za wskazówki dotyczące błędów i nieaktualnych informacji. Wszelkie uwagi są dla mnie bardzo cenne i mile widziane, dzięki nim będę mógł dokonać jak najszybciej korekt w opisach.