Śląsk na przestrzeni dziejów Nowa siedziba Muzeum Śląskiego powstała na terenie byłej kopalni Katowice. Tworzą ją zabytkowe budynki pokopalniane, oraz nowe dobudowane budynki umiejscowione nad powierzchnią ziemi.
Kolekcja dzieł zasługuje na najwyższe noty. Na pewno jest to muzeum, o którym można powiedzieć, muzeum XXI wieku ze wspaniałą kolekcją malarstwa. Nie tak łatwo znaleźć w Polsce w jednym miejscu obrazy tylu znanych malarzy np. Matejki, Wyspiańskiego, Chełmońskiego, Gierymskiego, Malczewskiego, Radkiewicza, Wyczółkowskiego, Boznańskiej, Pankiewicza, Witkiewicza i wielu, wielu innych. Zbiory na pierwszym poziomie były ucztą dla oczu, każde dzieło można oglądać z bardzo bliska.
Popularne w tej chwili...
Naprawdę warto się wybrać! Ja spędziłem około trzy godziny. Zanim zaplanujecie wizytę zerknijcie na stronę www, aby sprawdzić podstawowe informacje, ceny biletów, jak dojechać, godziny otwarcia (jak prawie każde muzeum w poniedziałek nieczynne, wtorek bezpłatny). Nowe muzeum znajduje się na ul. T. Dobrowolskiego 1.
strona internetowa Muzeum Śląska w Katowicach (zobacz )
Ciekawostka: W 2012 roku Muzeum Śląskie udostępniło pierwszą stałą trasę zwiedzania dla osób niewidomych i niedowidzących. Realizuje również projekty edukacyjne i artystyczne.
Tablica przy wieży widokowej – krótka historia
Katowicka Strefa Kultury
Ciekawostka: Główną częścią kompleksu architektonicznego Muzeum Śląskiego stanowi siedmiokondygnacyjny budynek, w którym aż 3 poziomy znajdują się pod ziemią.
Wystawy stałe
Galeria sztuki polskiej 1800-1945
Adam Myjak „Sen” 1984 r. – Poziom -2
Galeria znajduje się na poziomie – 2 prezentuje znaczną część zbiorów malarstwa polskiego z lat 1800–1945 oraz wybrane eksponaty z Sekcji rzeźby. Jej podstawę stanowią obiekty zgromadzone w zbiorach przedwojennego Muzeum, uzupełnione zakupami dokonywanymi od czasu odtworzenia placówki. Większość obrazów w galerii zalicza się do największych osiągnięć sztuki polskiej. Są to między innymi dzieła Jana Matejki (Portret Józefa Ciechońskiego ), Stanisława Wyspiańskiego, Józefa Chełmońskiego (Powrót z balu ), Aleksandra Gierymskiego (Pomarańczarka ), Jacka Malczewskiego (Pożegnanie z pracownią ), Józefa Pankiewicza (Pejzaż z krzewami ), Leona Wyczółkowskiego, Olgi Boznańskiej, Władysława Podkowińskiego, Stanisława Ignacego Witkiewicza (Autoportret ). Obecnie kolekcja malarstwa dawnego w Muzeum Śląskim tworzy ponad 250 obiektów.
Galeria sztuki polskiej po 1945
Galeria znajduje się również na poziomie – 2 została zaprojektowana z myślą o kontynuacji Galerii Malarstwa Polskiego 1800–1945. Najliczniej są udokumentowane lata 80-te oraz początek lat 90-tych ubiegłego stulecia. Zmiany społeczno-polityczne po 1989 roku spowodowały trwające przez kilkanaście lat spowolnienie powiększenia kolekcji, dopiero w latach 2008 – 2012 muzeum pozyskało wiele cennych dzieł pochodzących z lat powojennych, jak i prac powstałych współcześnie. Na ekspozycji zobaczyć można dzieła twórców znanych jak i mniej znanych takich jak; Andrzej Wróblewski, Zdzisław Beksiński, Józef Szajna, Zbigniew Libera, Władysław Hasior i wielu innych.
Galeria plastyki nieprofesjonalnej
Galeria jak i wcześniejsze dwie znajduje się na poziomie – 2 gromadzona jest od 1984 roku. Znajdują się tu prace dokumentujące dorobek twórców związanych ze środowiskiem działającym na śląsku. Można powiedzieć że jest to opowieść o tutejszym życiu z całym pozytywnym i negatywnym bagażem doświadczeń, która jest połączeniem dla śląska trzech istotnych tradycji: Boga, pracy i rodziny. Galeria podzielona jest na trzy ekspozycje „Pod ziemią” znajdziemy tu wszystkie aspekty związane z górnictwem. Przede wszystkim architekturę kopalń, kopalniane chodniki i pracujących pod ziemią górników. Następna to „Na powierzchni” są tu prace związane z domem, rodzina własnym ogródkiem, czy sąsiadami. Twórcy w swych obrazach chcą nam pokazać, że Śląsk nie jest szary, brudny i zdegradowany. Trzecia ekspozycja to „Ponad ziemią w niebo” prace przedstawiają wieże wyciągowe wbijające się w niebo, tęsknoty za bogiem, nawiązują do momentu stworzenia świata. Ostatnia to „Gwarek 58” ta ekspozycja przedstawia prace związane z kopalnią Katowice w której przez wiele lat pracowali. Grupa Gwarek 58 to grono uzdolnionych plastycznie górników pracujących samodzielnie, niektórzy malowali inni rzeźbili w węglu.
Galeria sztuki polskiej 1800-1945 r. Galeria sztuki polskiej po 1945 r. Galeria plastyki nieprofesjonalnej Narodziny czerwonej gwiazdy – Karol Marks Galeria poziomu drugiego
Ciekawostka: Muzeum Śląskie może pochwalić się zbiorem ponad 118 tys. eksponatów z różnych dziedzin sztuki, a także archeologii, etnografii, historii, fotografii, plastyki nieprofesjonalnej.
Światło historii. Górny Śląsk na przestrzeni dziejów
Cienie wojny, tragedia górnośląska – Poziom -4
Wystawa znajduje się na poziomie – 4 opowiada o Górnym Śląsku od czasów najdawniejszych do roku 1989. Wchodzimy wejściem dawnej kopalni „Katowice” do symbolicznej przestrzeni kopalni i zaczynamy podróż przez bieg historii. Poznajemy Śląsk i jego zmieniających się władców. Widzimy rozwój miast do których przybywali ludzie mówiący różnymi językami. Zobaczymy Śląsk jak stawał się areną ostrych starć politycznych i religijnych, jak przechodził z rąk do rąk. A wszystko to podzielone tematycznie 1. Wejście do kopalni 2. Najdawniejsze dzieje Śląska 3. Pałac – tradycja i nowoczesność 4. Rozwój przemysłu 5. Rozwój miast 6. Nowoczesna architektura 7. W poszukiwaniu tożsamości 8. Osiedla robotnicze 9. I wojna światowa i jej skutki 10. Plebiscyt 11. III powstanie śląskie 12. Pomiędzy wojnami 13. II wojna światowa 14. Cienie wojny – tragedia górnośląska 15. Czasy komunizmu 16. Skutki rabunkowej gospodarki 17. Czas solidarności 18. Stan wojenny 19. Schyłek PRL-u 20. Strefa kreatywna dla dzieci.
Galeria śląskiej sztuki sakralnej
Galeria znajduje się na poziomie – 4 obejmuje dzieła występujące na terenie Górnego Śląska w okresie średniowiecza, sztuki nowożytnej, renesansu i baroku. Były one wykonane na specjalne zamówienie do świątyń śląskich. Większość eksponatów to oryginalne wyposażenie dziś już nieistniejących drewnianych kościołów. Galeria obejmuje cztery wydzielone strefy w których zobaczymy obiekty sakralne od gotyku po sztukę nowożytną. 1. Wizerunki św. Barbary 2a . Sztuka gotycka – przedstawienia maryjne 2b. Sztuka gotycka – najstarsze dzieła 2c . Sztuka gotycka – fragmenty wystroju świątyń 3 . Sztuka nowożytna 4 . Prezentacje multimedialne.
Laboratorium przestrzeni teatralnych – przeszłość w teraźniejszości
Kolejna wystawa która znajduje się na poziomie – 4 , prezentuje najbardziej znaczące dokonania teatru europejskiego, począwszy od jego antycznych korzeni, aż po scenę współczesną. Zachęca widzów do aktywnego uczestnictwa w wystawie. Na ponad 800 metrach kwadratowych ekspozycji znalazły się dzieła największych scenografów w powojennej historii polskiego teatru. I tutaj również jak na poprzedniej wystawie wszystko podzielone na poszczególne działy. 1. Antyczna Grecja i Rzym 2. Średniowiecze 3. Renesans 4. Barok 5. Instalacja interaktywna I 6. Romantyzm 7. Instalacja interaktywna II 8. Wielka Reforma 9. Awangarda 10. Strefa kreatywna 11. Teatr malarzy.
Najdawniejsze dzieje śląska Brama kopalni Katowice Łaźnia kopalni Rozwój przemysłu Powojenne uliczki Katowic Powojenne uliczki Katowic II Wojna Światowa Kuchnia w familoku Lata 70-te Mieszkania z wielkiej płyty – czasy komunizmu Strajk w kopalni Czasy Solidarności Wystawa prezentująca dokonania teatru Galeria poziomu czwartego
Ciekawostki i tradycje śląskie
Zupa wodzionka
Tyta – Na Śląsku, pierwszy dzień w szkole, od ponad 100 lat, kojarzy się z tytą wypełnioną słodyczami. Ta słodka tradycja wywodzi się z Niemiec i sięga XIX wieku. Zwana też rogiem obfitości miała osłodzić pierwszoklasiście trudny moment wejścia w nowe środowisko i rozpoczęcie nauki. Tytę zabiera uczeń ze sobą na rozpoczęcie roku szkolnego, ale otwiera ją dopiero po powrocie ze szkoły.
Wodzionka – to zupa podawana w dni postne lub wtedy, gdy domowa spiżarnia świeci pustkami. Prawdopodobnie przez kompletny brak walorów smakowych, nieco mniej znaną niż kluski śląskie, śląska modra kapusta, rolada czy moczka. Składniki wodzionki to: czerstwy chleb, wrzątek, trochę masła, soli i czosnku. Smakuje dokładnie tak szaro, jak lista składników, ale podobno jest wspaniałym lekarstwem na przeziębienie.
Śląska gra liczbowa Karolinka – uruchomiono ją w 1956 roku, była dla Ślązaków tym, czym dla mieszkańców innych regionów Totolotek. Pomysłodawcą bardzo popularnej w PRL-u „Karolinki” był legendarny wojewoda śląski Jerzy Ziętek. Zwycięzca głównej wygranej oprócz pieniędzy dostawał również nagrodę – działkę budowlaną w atrakcyjnym miejscu i przydział na materiały budowlane, dzięki którym mógł wybudować na niej dom. Zasady losowania przewidywały wybór pięciu szczęśliwych liczb spośród 90. Dzięki temu wojewoda śląski wybudował między innymi Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku, oraz słynną halę Spodka. Karolinka nie wytrzymała rywalizacji z Toto-Lotkiem i w roku 1990 została zlikwidowana.
Most cudów w Mysłowicach – „Cud” związany z tym mostem polega na tym, że z jednej strony wjeżdża się na niego „na rowerze”, a z drugiej „sjyżdżo sie na kole”. Aby wyjaśnić o co chodzi trzeba powiedzieć, że Ślązacy, podobnie jak Czesi, jeżdżą na „kole”, a nie „na rowerze”
Śląski „kołocz” – przyszła para młoda rozdaje rodzinie, znajomym i sąsiadom, którzy nie będą obecni na weselu „kołocz”, czyli sernik, makowiec i jabłecznik na cieśnie drożdżowym. Ciasto jest zawsze ozdobnie zapakowane i dołączony jest do niego bilecik, na którym widnieją wierszyki typu: „Aby nasi goście w pamięci nas mieli, młoda para od serca kołoczem się dzieli”
