Widok na dolinę Sanu z ruin zamkowych.
Zamek Sobień znajduje się niedaleko Leska, 7 km od Sanoka, na Górze Sobień między wsiami Manastercem a Załużem. Zachowane do dzisiaj ruiny to pozostałość po zamku z 1340 roku, choć tak naprawdę jej początki dokładnie nie zostały dostatecznie wyjaśnione. Wybudowano go na polecenie Kazimierza Wielkiego, w celu podniesienia bezpieczeństwa południowo-wschodnich rubieży Królestwa Polskiego. Od 1389 roku Sobień należał z nadania do rodu Kmitów, była to ich pierwszą siedziba w Bieszczadach. Warto dodać, że na rok 1436 dobra sobieńskie oprócz zamku obejmowały 14 wsi. Własność Kmitów stale się zwiększała, obejmując dziesiątki bieszczadzkich wsi, od Sobienia na zachodzie, po Czarną i Tarnawę na wschodzie. Ostatnim i zarazem najwybitniejszym z tego rodu był marszałek wielki koronny Piotr Kmita. Po jego śmierci dobra odziedziczyła jego żona Barbara. Później zostały rozdzielone pomiędzy 15 spadkobierców. Większość Bieszczadzkich wsi stała się własnością drobnej szlachty. Zamek Sobień upadł najprawdopodobniej w XV wieku, został zdobyty i zniszczony przez wojska węgierskie, jego ostatni właściciele przenieśli się w następnym stuleciu do nowego obiektu w Lesku, a warownia na górze Sobień opustoszała i zaczęła popadać w ruinę.
Popularne w tej chwili...
Ciekawostka: Na zamku Sobień w 1417 roku Piotr Kmita gościł Władysława Jagiełłę ze świeżo poślubioną w Sanoku trzecią żoną Elżbietą z Pileckich Granowską.
Kalendarium
Rycerski ród Kmitów, któremu w dużej mierze zawdzięczać można zasiedlanie Bieszczadów, był wielkim rodem magnackim, od XIV do XVI wieku słynęli z wybitnych mężów stanu, dyplomatów, znakomitych rycerzy i gospodarzy. Byli panami na Wiśniczu, Sobieniu i Lesku. Pod koniec XVI wieku byli właścicielami około 60 bieszczadzkich wsi, w tym Wetliny, Berehów Górnych, Ustrzyk Górnych i Sianek. Główna linia rodu wymarła w XVI wieku .
Ważniejsze daty na zamku Sobień
Piotr Kmita marszałek wielki koronny u boku króla Zygmunta I – był również doradcą królowej Bony. – 1350 r. – Zamek Sobień wzniesiono na miejscu dawnego grodu obronnego, jako jedną z 52 warowni króla Kazimierza Wielkiego. Kolejni właściciele zamku Sobień 1389 – 1580 Kmitowie herbu Szreniawa.
Ciekawostka: W 1939 roku po podziale Polski, na rzece San biegła granica między ZSRR a III Rzeszą. Na całej jej długości Stalin planował wybudować 10 tysięcy bunkrów. Do dziś nieopodal zamkowych ruin można zobaczyć takie umocnienia, nazywane są „Linią Mołotowa”.
U podnóża góry zamkowej znajduje się bezpłatny parking
Wstęp wolny, zwiedzanie rezerwatu tylko po wyznaczonych ścieżkach.
Po drugiej stronie szosy przebiega przyrodnicza ścieżka dydaktyczna „Rezerwat Sobień”W okolicy warto zobaczyć:
